Jastrząb
Jastrząb to miasto w Polsce, położone w województwie mazowieckim, w powiecie szydłowieckim. Jest siedzibą gminy i w 2021 roku miało 1071 mieszkańców. W 2024 roku Jastrząb odnotował najwyższy w Polsce procentowy wzrost ludności (+6,45%). Miasto znajduje się na pograniczu Równiny Radomskiej i Przedgórza Iłżeckiego, nad rzeką Śmiłówką, w historycznej Małopolsce.
Historia
Nazwa miejscowości pochodzi od biskupa krakowskiego Wojciecha Jastrzębca, który lokował wieś w 1422 roku. Jastrząb uzyskał prawa miejskie 30 września 1427 roku. Miasto, będące siedzibą parafii św. Jana Chrzciciela, pełniło funkcje rolnicze i handlowe, organizując cotygodniowe targi.
W 1792 roku Stanisław II August zniósł powinności służebne mieszkańców na rzecz biskupów krakowskich. Po III rozbiorze Polski, Jastrząb znalazł się w granicach monarchii habsburskiej, a w 1809 roku ponownie pod administracją polską. W 1869 roku miasto zostało zdeklasowane do rangi wsi.
25 czerwca 2021 roku Rada Gminy podjęła uchwałę o przywróceniu praw miejskich Jastrzębia, a 1 stycznia 2023 roku status ten został oficjalnie przywrócony.
Ludność
W 2021 roku Jastrząb liczył 1071 mieszkańców. W 2024 roku miasto odnotowało wzrost liczby ludności o 6,45% w porównaniu do poprzednich lat.
Zabytki
- Kościół parafialny św. Jana Chrzciciela
- Dom Ludowy z 1929 roku (obecnie Bank Spółdzielczy Rzemiosła)
- Dom z XVIII wieku przy pl. Niepodległości 50
- Dom z 1. poł. XIX wieku na ul. Szydłowieckiej
Infrastruktura
- Urząd Miasta i Gminy
- Ochotnicza Straż Pożarna
- Samodzielny Publiczny Zespół Zakładów Opieki Zdrowotnej
- Publiczna Szkoła Podstawowa im. Tadeusza Kościuszki
- Gminna Biblioteka Publiczna
- Oddziały banków spółdzielczych
- Ośrodek Rekreacyjny „Zalew”
- Klub Sportowy Jastrząb