Humań

Humań (ukr. Умань, Umań) to miasto w obwodzie czerkaskim na Ukrainie, leżące nad rzeką Umanką. Jest siedzibą administracyjną rejonu humańskiego, o powierzchni 41 km² i liczbie ludności wynoszącej 82 762 (dane z 2019 roku). Miasto jest ośrodkiem przemysłowym oraz węzłem komunikacyjnym.

Historia

Okres Rzeczypospolitej

W czasach I Rzeczypospolitej Humań należał do województwa bracławskiego. W 1569 roku hetman Roman Sanguszko odniósł tu zwycięstwo nad Tatarami. Miasto było ważnym punktem strategicznym, a jego zamek był jedną z najsilniejszych twierdz wschodniego Podola.

Zabory i okres międzywojenny

Po II rozbiorze Polski Humań znalazł się w zaborze rosyjskim. W XIX wieku był ważnym ośrodkiem edukacyjnym dla Polaków. W 1914 roku Humań liczył 34 000 mieszkańców, z czego większość stanowili Polacy. W 1915 roku powstało tu Polskie Towarzystwo Pomocy Ofiarom Wojny.

Okres ZSRR i II wojna światowa

W okresie ZSRR Humań był miejscem tragicznych wydarzeń, w tym zbrodni na Żydach podczas II wojny światowej. W getcie, utworzonym przez Niemców, przebywało około 15 000 osób, które zostały zamordowane w 1942 roku.

Współczesność

Po uzyskaniu niepodległości przez Ukrainę w 1991 roku, Humań zmagał się z różnymi wyzwaniami. W 2023 roku miasto doświadczyło rosyjskiego ataku, w wyniku którego zginęło 23 osoby.

Zabytki

Park Zofiówka – założony w XVIII wieku przez Stanisława Szczęsnego Potockiego, znany z pięknych krajobrazów i architektury.
Kościół pw. Wniebowzięcia NMP – wybudowany w I poł. XIX wieku.
Sobór św. Mikołaja – katedra eparchii humańskiej, wzniesiona w latach 1809–1812.
Dawny klasztor bazylianów – z lat 1765–1784.
Dworzec kolejowy – z 1890 roku.
Grób Nachmana z Bracławia – ważne miejsce kultu.