Maria Róża Radziwiłłowa
Maria Róża Radziwiłłowa z domu Branicka, znana jako Bichetta, urodziła się 8 października 1863 roku w Paryżu, a zmarła 7 października 1941 roku w Rzymie. Była ordynatową nieświeską, córką Władysława Michała Branickiego i Marii Anieli Sapieżyny. Uważa się, że była prawnuczką carycy Katarzyny II.
Radziwiłłowa była żoną Jerzego Fryderyka Radziwiłła i matką pięciorga dzieci: Antoniego Albrechta, Karola Mikołaja, Leona Władysława, Teresy oraz Elżbiety.
Twórczość i życie towarzyskie
Była autorką dzieła „Portrety polskie XVI–XIX wieku”, które zostało wydane w latach 1911–1913 pod redakcją Jerzego Mycielskiego. Radziwiłłowa angażowała się w sprawy rodziny oraz prowadziła życie towarzyskie na szeroką skalę, goścąc w swoich rezydencjach w Rzymie, Paryżu, Lipkach i Nieświeżu przedstawicieli arystokracji, dyplomatów oraz artystów.
Znana z obcesowego zachowania, podczas jednej z kolacji wyraziła swoje niezadowolenie z towarzystwa, stwierdzając, że nie może się dobrze bawić w obecności osób, które jej nie odpowiadały. Mimo wpływów, sprzeciwiała się ślubowi swojego najstarszego syna.
Życie po 1939 roku
Do września 1939 roku mieszkała na zamku w Nieświeżu, gdzie po inwazji radzieckiej pozostała jako „żywy eksponat muzealny”. Dzięki interwencji królowej Włoch, Heleny, udało jej się wyjechać do Rzymu, gdzie zmarła w 1941 roku. Została pochowana na cmentarzu Campo Verano.
Odznaczenia
Maria Róża Radziwiłłowa była damą zakonów rycerskich:
- Św. Jana z Jerozolimy (maltańczyków; 1927)
- Św. Łazarza z Jerozolimy (lazarytów; 1929)
Podsumowanie
Maria Róża Radziwiłłowa była wpływową postacią w polskiej arystokracji, znaną ze swojego zaangażowania w życie towarzyskie oraz działalności literackiej. Jej życie naznaczone było zarówno sukcesami, jak i kontrowersjami, które wpisują się w burzliwe dzieje XX wieku.
