„`html
Święta – wieś w województwie wielkopolskim
Święta to wieś krajeńska położona w województwie wielkopolskim, w powiecie złotowskim, w gminie Złotów. Historycznie była własnością wojewody płockiego Piotra Potulickiego i w około 1580 roku leżała w powiecie nakielskim województwa kaliskiego.
W latach 1954–1961 była siedzibą władz gromady Święta, a po jej zniesieniu weszła w skład gromady Złotów. W latach 1975–1998 miejscowość należała do województwa pilskiego. Według danych z 1 stycznia 2021 roku, wieś liczyła 1045 mieszkańców.
Zabytki
We wsi znajdują się liczne chaty z XIX wieku, w tym szachulcowe. Chałupa numer 98 z 1790 roku uchodzi za najstarszą na Ziemi Złotowskiej. Do niedawna miała dobrze zachowane wnętrze i wyposażenie, stanowiąc filię Muzeum Ziemi Złotowskiej, które przeniesiono do Złotowa. Ponadto, w południowej części wsi, między jeziorami, znajduje się Góra Żydowska (130 m n.p.m.), historyczne miejsce kultu pogan, które mogło być źródłem nazwy miejscowości. W tym rejonie można również zobaczyć murowany wiatrak tzw. holendra, zbudowany w 1902 roku.
Osoby związane z miejscowością
- Jan Rożeński (1904–1968) – działacz oświatowy Pogranicza i Śląska Opolskiego
- Joachim Zdrenka (* 1952) – historyk, epigrafik, wykładowca Uniwersytetu Zielonogórskiego
- Rodzina Maćkowiczów – wybitni działacze polonijni: Jan, Władysław oraz Izydor (1890–1959), kierownik V Dzielnicy Związku Polaków w Niemczech
Podsumowanie
Święta to wieś z bogatą historią, licznymi zabytkami oraz znaczącymi postaciami związanymi z polonijnym działaniem. Jej unikalne dziedzictwo kulturowe oraz lokalne atrakcje przyciągają uwagę mieszkańców i turystów.
„`
