„`html
Smardzewo
Smardzewo (niem. Schmarse) to wieś w Polsce, znajdująca się w województwie lubuskim, w powiecie świebodzińskim, w gminie Szczaniec. W latach 1945–1954 była siedzibą gminy Smardzewo, a w latach 1975–1998 należała do województwa zielonogórskiego.
Historia
Nazwa wsi Smarsewo pojawiła się w źródłach w 1251 roku, kiedy to syn Jonaty, Zbrosław, podarował ją cystersom z Obry. W 1257 roku Przemysł I zezwolił na lokację wsi na prawie niemieckim. W 1334 roku wzmiankowano miejscowego plebana Piotra oraz właściciela Mikołaja. W kolejnych latach wieś była w rękach różnych rodzin, w tym von Nostitz, von Popschütz i von Troschke.
W 1691 roku zbudowano ewangelicki dom modlitwy, a po pożarze w 1776 roku przebudowano go na większy. W 1790 roku we wsi znajdowały się dwa kościoły, folwark, dwór i młyn wiatrowy, a populacja wynosiła 450 osób w 75 gospodarstwach.
W 1911 roku barokowa świątynia została przebudowana z fundacji rodziny Fuss. Po II wojnie światowej katolicy przejęli kościół, który konsekrowano w 1947 roku. Smardzewo zachowało swój historyczny plan i charakteryzuje się zwartą zabudową, głównie z przełomu XIX i XX wieku.
Zabytki
W Smardzewie znajduje się kilka zabytków wpisanych do wojewódzkiego rejestru:
- Kościół ewangelicki, obecnie rzymskokatolicki pod wezwaniem MB Częstochowskiej, z 1776 roku. Jest to jednonawowa budowla z prostokątnym prezbiterium, wąską wieżą i zachowanym wystrojem wnętrza.
- Dzwonnica – drewniana z XVIII wieku.
- Zespół folwarczny z XVIII wieku, obejmujący:
- Spichlerz folwarczny – parterowy, murowany, z użytkowym poddaszem, obecnie w złym stanie technicznym.
- Gołębnik – klasycystyczny, piętrowy budynek z mansardowym dachem, z przełomu XVIII/XIX wieku.
„`
