Nowiny – wieś w Polsce
Nowiny to wieś położona w województwie podkarpackim, w powiecie stalowowolskim, w gminie Radomyśl nad Sanem. W latach 1975–1998 miejscowość należała do województwa tarnobrzeskiego. Ostatnim wójtem gminy był Franciszek Buchaj, a pierwszym sołtysem po reformie gmin w 1935 roku był Józef Sowa.
Historia Nowin
Pierwsza wzmianka o Nowinach pochodzi z Liber Beneficiorum Jana Długosza. Wieś była znana już w czasach potopu szwedzkiego. W 1787 roku Nowiny zostały przeniesione do nowej parafii w Radomyślu. W 1889 roku wieś liczyła 306 mieszkańców. Gmina Nowiny, istniejąca od reformy galicyjskiej, podlegała różnym powiatom i miała różnych właścicieli.
Wojny światowe
W czasie I wojny światowej 37 mężczyzn z Nowin zostało powołanych do wojska, a wielu z nich przeszło przez niewolę na Syberii. W II wojnie światowej wieś poniosła znaczne straty. Pierwszą ofiarą był Adam Janoszek, a wielu mieszkańców zostało rozstrzelanych lub zginęło w obozach.
Klęski żywiołowe
Nowiny doświadczyły wielu klęsk żywiołowych, w tym powodzi, które niszczyły domy i infrastrukturę. W 1884 roku miała miejsce jedna z większych powodzi, a w 1888 roku kolejny wylew spowodował znaczne zniszczenia.
Struktura społeczna
- Rolnictwo: Kmiecie izolowali się od reszty społeczności, hodując głównie konie i świnie.
- Młynarze: Ostatni młynarz zginął podczas wylewu.
- Flisacy: Zajmowali się przewozem towarów rzeką San.
- Karczmy: Były miejscem spotkań społeczności, organizowano tam uroczystości.
Historia szkolnictwa
W 1859 roku założono tajną szkołę zimową. W 1909 roku utworzono szkołę etatową, a w 1920 roku rozpoczęto budowę nowego budynku szkolnego. W 1931 roku w szkole uczyło się 82 uczniów, a w czasie okupacji była siedzibą placówki AK.
Nowiny to wieś z bogatą historią, która przeszła przez wiele trudnych okresów, w tym wojny i klęski żywiołowe, ale także rozwijała się kulturowo i społecznie.