Lipinki
Lipinki to wieś położona w województwie małopolskim, w powiecie gorlickim, będąca siedzibą gminy Lipinki. W latach 1954–1972 wieś była siedzibą władz gromady, a w latach 1975–1998 administracyjnie przynależała do województwa krośnieńskiego. Lipinki są znane z jednej z najstarszych w Polsce kopalni ropy naftowej, działającej od 1860 roku oraz z Sanktuarium Matki Bożej Wniebowziętej.
Położenie geograficzne
Wieś znajduje się w zachodniej części Pogórza Jasielskiego na Pogórzu Środkowobeskidzkim.
Historia
Lipinki zostały założone w 1363 roku przez króla Kazimierza III Wielkiego, prawdopodobnie w tym samym czasie powstała także miejscowa parafia.
II wojna światowa
- W kwietniu 1942 roku gestapo aresztowało działaczy KPP, którzy zginęli w obozach.
- W maju 1944 roku oddział GL dokonał sabotażu w kopalnictwie naftowym.
- W sierpniu 1944 roku podczas akcji partyzanckiej zginął kpr. Jan Sajchta.
W Lipinkach znajduje się parafia Wniebowzięcia NMP, do której należy nowoczesny kościół wybudowany w 2005 roku, w którym znajduje się figura Matki Bożej Lipińskiej, znana od pięciu wieków.
Kopalnictwo nafty
Kopalnia ropy została założona w 1860 roku. Wkrótce powstała rafineria, która jako pierwsza w Polsce rozpoczęła produkcję parafiny. W końcu XIX wieku w Lipinkach działały dwie kopalnie z blisko 200 szybami. Po I wojnie światowej rafineria została zniszczona, ale kopalnia przetrwała. W XXI wieku wznowiono poszukiwania węglowodorów, m.in. przez firmę RWE Dea i Orlen Upstream.
Zabytki
W Lipinkach znajdują się obiekty wpisane do rejestru zabytków, w tym:
- Kościół Wniebowzięcia NMP
- Kaplica grobowa rodziny Straszewskich (1882)
- Zespół dworski z parkiem z I połowy XIX wieku
Ludzie związani z Lipinkami
- Piotr Ciekliński – poeta i komediopisarz
- Antoni Dobrzański – proboszcz i wójt
- Ewaryst Andrzej Kuropatnicki – hrabia i bibliofil
- Jan Patrzyk – duchowny katolicki
- Jolanta Kajtoch – lekkoatletka, reprezentantka Polski na Igrzyska Olimpijskie 2008
- Bogusław Szul-Skjöldkrona – poeta, major Wojska Polskiego
