Hylozoizm
Hylozoizm, pochodzący z greckich słów ὕλη (hyle) „materia” i ζωή (zoē) „życie”, jest filozoficzną koncepcją, która zakłada, że materia jest ożywiona. W myśli hylozoistycznej zasada ruchu jest immanentna dla materii.
Idea hylozoizmu wyłoniła się z przekonań przedfilozoficznych, charakterystycznych dla animizmu. Po raz pierwszy została sformułowana przez Talesa z Miletu, który stwierdził, że „wszystko jest ożywione”, co można zaobserwować w bursztynie i magnesie.
Filozofowie związani z hylozoizmem
Do zwolenników hylozoizmu należeli:
- Tales z Miletu
- Anaksymenes
- Anaksymander
- Heraklit
- Leukippos
- Demokryt
Przeciwko hylozoizmowi wystąpili m.in. pitagorejczycy, Empedokles oraz Anaksagoras. W późniejszych epokach, koncepcja ta była ponownie rozważana przez filozofów hellenistycznych, takich jak epikurejczycy i stoicy, a także przez Giordano Bruno i Bernardino Telesio. Współcześnie powrócił do niej Pierre Teilhard de Chardin.
Podsumowanie
Hylozoizm to filozoficzna teoria ożywionej materii, która miała swoich zwolenników i przeciwników w starożytności oraz w późniejszych epokach. Jej wpływ jest widoczny w różnych nurtach filozoficznych, zarówno w przeszłości, jak i współcześnie.
