Kurkumina (E100)
Kurkumina to organiczny związek chemiczny, składający się z dwóch reszt feruloilowych połączonych atomem węgla. Działa jako przeciwutleniacz polifenolowy i jest stosowana jako żółtopomarańczowy barwnik spożywczy, szczególnie w przyprawie curry. Jej strukturę zbadali w 1910 roku Stanisław Kostanecki, Janina Miłobędzka i Wiktor Lampe.
Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) ustalił dopuszczalne dzienne spożycie kurkuminy na poziomie 3 mg/kg masy ciała. W Polsce, zgodnie z rozporządzeniem ministra zdrowia z 2008 roku, nie nałożono wielu ograniczeń dotyczących jej stosowania w żywności.
Otrzymywanie
Kurkuminę pozyskuje się z kłączy ostryżu długiego (Curcuma longa) przy użyciu rozpuszczalników.
Zastosowanie
W przemyśle spożywczym kurkumina jest wykorzystywana do barwienia:
- curry
- wyrobów cukierniczych (np. ciast)
- paluszków rybnych
- margaryny
- serów topionych
- pikantnego ryżu
Poza tym, kurkumina znajduje zastosowanie w kosmetykach, jako barwnik do bawełny oraz wskaźnik chemiczny. Stwierdzono, że może być umiarkowanie toksyczna przy wstrzyknięciu i czasami powoduje podrażnienia skóry.
Chociaż kurkumina wykazuje pozytywne efekty w badaniach laboratoryjnych, jej skuteczność jako leku nie została potwierdzona w oficjalnych badaniach klinicznych. Metaanaliza z 2020 roku udowodniła, że jest przeciwutleniaczem, zmniejszając stężenie dialdehydu malonowego (MDA) w surowicy i zwiększając całkowity potencjał antyoksydacyjny (TAC). Działanie kurkuminy na markery stresu oksydacyjnego wiąże się z jej zdolnością do usuwania reaktywnego tlenu i azotu oraz regulacją enzymów.
Pomimo obiecujących wyników, potrzebne są dalsze badania nad czystą kurkuminą, aby lepiej zrozumieć jej działanie oraz potencjalne zastosowania w medycynie.
Przypisy
- Kategoria: Barwniki naturalne
- Kategoria: Barwniki w żywności
- Kategoria: Polifenole
- Kategoria: Przeciwutleniacze
- Kategoria: Związki nienasycone