Zakon Świętych Maurycego i Łazarza
Zakon (order) Świętych Maurycego i Łazarza, znany potocznie jako maurycjanie, jest obecnie rycerskim zakonem i orderem domowym dynastii sabaudzkiej, który do 1946 roku był odznaczeniem państwowym Królestwa Włoch.
Historia
Do 1946 roku
Order został założony w 1572 roku przez księcia Emanuela Filiberta jako połączenie sabaudzkiego Zakonu św. Maurycego oraz włoskiego zakonu św. Łazarza. Papież Grzegorz XIII zatwierdził jego utworzenie bullą Pro Commisa. W 1816 roku król Sardynii Wiktor Emanuel I nadał mu nowe statuty, które podzieliły go na trzy klasy:
- Kawaler z prawa (Cavaliere di giustizia) i kawaler z łaski (Cavaliere di grazia)
- Komandor (Commendatore)
- Kawaler Wielkiego Krzyża (Cavaliere di Gran Croce)
Godność kawalera z łaski przyznawano osobom nieszlacheckim, natomiast kawalerowie z prawa musieli spełniać wymogi dotyczące pochodzenia szlacheckiego. W latach 1855-1857 order zreformowano, dodając klasy Wielkiego Oficera i Oficera, znosząc jednocześnie podział na kawalerów z prawa i łaski oraz ustalając limity nadań.
Insygnia
Insygnia orderu składały się z oznaki i gwiazdy. Oznaka to podwójny krzyż: biały krzyż liliowy i zielony krzyż św. Łazarza. Gwiazda I klasy była srebrną muszlą z nałożoną oznaką orderową.
Organizacja po 1946 roku
Po zniesieniu monarchii w 1946 roku zgromadzenie zostało uznane przez Republikę Włoską za charytatywną organizację społeczną. Obecnie funkcjonuje jako order domowy dynastii sabaudzkiej i prywatny zakon rycerski, mający około 3000 członków w Europie i Ameryce. Przywrócono stopnie kawalerów z prawa i z łaski oraz wprowadzono stopnie dla kobiet, takie jak Dama i Dama Ufficiale. Obecnym Wielkim Mistrzem jest Wiktor Emanuel di Savoia-Carignano. Nowi członkowie są przyjmowani raz w roku, a posiadacze dawnego sabaudzko-włoskiego Orderu Zasług Cywilnych stają się automatycznie członkami zakonu.
Znani odznaczeni
Wśród znanych kawalerów dawnego orderu był generał Władysław Anders. Obecnie Zakon nie ma polskiej jurysdykcji, ale istnieje grupa Polaków, głównie na emigracji.
