„`html
Wda – Charakterystyka i Historia
Wda to wieś w województwie pomorskim, w powiecie starogardzkim, w gminie Lubichowo, położona na północno-wschodnim skraju Borów Tucholskich, nad rzeką Wda. Wieś jest siedzibą sołectwa Wda, które obejmuje również osadę Wdecki Młyn. W latach 1975–1998 Wda była częścią województwa gdańskiego.
Nazwa i Historia
Nazwa wsi pochodzi od rzeki Wda, która pojawiała się w dokumentach krzyżackich pod różnymi nazwami. W II połowie XVI wieku wieś należała do powiatu tczewskiego. W 1609 roku istniała tu karczma, a w czasie potopu szwedzkiego Wda została zniszczona, ale odbudowano ją do 1677 roku.
Rozwój Wdy
- W 1772 roku, po I rozbiorze Polski, Wda weszła w skład Królestwa Pruskiego, licząc około 140 mieszkańców.
- W 1830 roku zbudowano szkołę w związku z przymusem szkolnym wprowadzonym przez Prusaków.
- W 1893 roku wieś miała pocztę, szkołę oraz kilka karczm, a parafia została wydzielona z parafii Czarnylas.
- W 1928 roku Wda liczyła 629 mieszkańców i miała aktywne organizacje katolickie.
Okres II Wojny Światowej
W 1939 roku wieś została zajęta przez Niemców. W wyniku działań okupacyjnych zginął dyrektor szkoły, a miejscowość zmieniono na „Waldau”. Po wojnie, w lutym 1945 roku, Wda była świadkiem intensywnych walk, które doprowadziły do zniszczenia około 60% zabudowy.
Odbudowa i Współczesność
Po wojnie wieś odbudowano, a w 1948 roku zrekonstruowano most oraz szkołę. W latach 50. XX wieku zorganizowano zlewnię mleka, a wieś uzyskała elektryczność w 1959 roku. W latach 2000. i 2010. dokonano przebudowy dróg, a w 2015 roku reaktywowano Ochotniczą Straż Pożarną.
„`