Kisiel Mleczny (Budyń)
Kisiel mleczny, znany także jako budyń, to deser żelujący przygotowywany z mleka i skrobi. W domowych warunkach najczęściej wykorzystuje się mąkę ziemniaczaną lub tapiokę jako zagęstnik. Kisiel mleczny, wbrew pozorom, jest deserem zestalanym na zimno, w którym skrobia wchłania wodę, pęczniejąc, co prowadzi do uzyskania półpłynnej konsystencji. Po schłodzeniu, kisiel tworzy żel, w którym cząsteczki wody są związane z cząstkami skrobi, co powoduje jego zagęszczenie.
Przygotowanie i Proporcje
W książce Kucharz gastronom zaleca się użycie mniej mąki do kisieli mlecznych (55 g na 1 kg kisielu) w porównaniu do owocowych (60-70 g na 750 g kisielu), ze względu na brak kwasów w mlecznych.
Sposoby Podania
Kisiel mleczny można serwować na wiele sposobów:
- Podawany samodzielnie jako deser z dodatkiem cukru i aromatów (karmel, kakao, wanilia).
- Polany syropem owocowym, sosem czekoladowym lub słodzoną śmietaną.
- Można go wzbogacić bitą śmietaną, dżemem, bakaliami lub świeżymi owocami.
Kisiel mleczny często wykorzystywany jest także jako składnik kremów do ciast i ciastek, a także do nadziewania drożdżówek czy pączków.
Nazwa i Rodzaje
Nazwa „kisiel mleczny” jest terminy stosowanym w gastronomii, podczas gdy w Słowniku języka polskiego PWN funkcjonuje jako „budyń”. Budynie dostępne są w formie koncentratów do przygotowania z mlekiem, w różnych smakach, takich jak czekoladowy, waniliowy czy owocowy.
Rodzaje Budyniów i Ich Przygotowanie
Budynie można podzielić na dwie główne grupy:
- Budynie wymagające gotowania:
- zwykłe – z mączką budyniową i ziemniaczaną,
- wyborowe – z przewagą skrobi pszennej lub kukurydzianej.
- Budynie błyskawiczne:
- przygotowywane w gorącym mleku lub wodzie (z mlekiem w proszku),
- przygotowywane na zimno (instant), wymagające jedynie wymieszania proszku z zimnym mlekiem.
W przypadku budyniów wymagających gotowania, proszek należy dobrze wymieszać z niewielką ilością zimnego mleka przed dodaniem do wrzącego mleka, aby uniknąć grudek.
