Podbrodzie
Podbrodzie (lit. Pabradė) to miasto w Auksztocie, na Litwie, położone nad Żejmianą, 38 km na południowy zachód od Święcian. W przeszłości znajdowało się w Polsce, w województwie wileńskim. Obecnie jest ośrodkiem kultury polskiej na Litwie, z polską szkołą średnią.
Historia
Pierwsze wzmianki o Podbrodziu pochodzą z końca XV wieku, kiedy to było niewielką wsią. W XIX wieku, po wybudowaniu Kolei Warszawsko-Petersburskiej, liczba mieszkańców znacznie wzrosła. W 1905 roku powstała pierwsza szkoła początkowa, która funkcjonowała w języku rosyjskim, z lekcjami języka polskiego.
W 1919 roku Józef Piłsudski zatrzymał się na stacji kolejowej w Podbrodziu, gdzie mieszkańcy zwrócili się do niego o nadanie statusu miasta, co zostało spełnione. 12 lipca 1920 roku miała miejsce bitwa polskich wojsk z armią sowiecką.
W 1928 roku rozpoczęto budowę szkoły im. Marszałka Józefa Piłsudskiego, która działała do czasu zmiany przynależności do Litwy. Podczas II wojny światowej Niemcy utworzyli getto, a jego likwidacja miała miejsce we wrześniu 1941 roku.
Garnizon Wojska Polskiego
W latach 1922–1924 w Podbrodziu stacjonowało dowództwo 4 pułku Ułanów Zaniemeńskich, a w latach 1927–1935 23 pułk Ułanów Grodzieńskich. W latach 1935–1939 stacjonował tu 3 dywizjon artylerii konnej.
Demografia
Podbrodzie w przeszłości charakteryzowało się znacznym wzrostem liczby mieszkańców, osiągając w 1967 roku populację 5200 osób. W 2011 roku liczba ta wyniosła 5994.
Architektura
W Podbrodziu znajdują się liczne zabytki, w tym:
- Dworzec kolejowy z okresu międzywojennego
- Cerkiew św. Sergiusza z 1910 roku
- Dawna szkoła im. Józefa Piłsudskiego
- Drewniane domy z początku XX wieku
- Kościół NMP Królowej Rodzin z 2007 roku
