„`html
Węgielsztyn
Węgielsztyn (niem. Engelstein) to wieś położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie węgorzewskim, w gminie Węgorzewo. Miejscowość znajduje się na wschodnim brzegu Jeziora Węgielsztyńskiego. Do przysiółków Węgielsztyna należą Kraski i Klikucie, a także kolonia Wiatrak. W latach 1973–1976 była siedzibą gminy Węgielsztyn, a w latach 1975–1998 administracyjnie podlegała województwu suwalskiemu.
Historia
Węgielsztyn jest najstarszą miejscowością w powiecie węgorzewskim, założoną 6 września 1406 roku przez wielkiego mistrza zakonu krzyżackiego Ulricha von Jungingena. Kościół w wiosce pełnił niegdyś funkcję warowni; w 1657 roku mieszkańcy przetrwali w nim oblężenie tatarskie.
W XVI wieku pastor parafii luterańskiej, Jan Toryłowicz-Batocki, prowadził działalność w Węgielsztynie. W 1740 roku parafia liczyła 1230 Polaków i 510 Niemców, a w 1806 roku 1245 Polaków i 1085 Niemców. Proporcje te zmieniły się w 1848 roku, gdzie Polaków było jedynie 77, a Niemców 3342.
W XVIII wieku we wsi istniał młyn wodny. Szkoła powstała po reformacji, a w 1858 roku miała dwóch nauczycieli i 101 uczniów. Po II wojnie światowej, w 1946 roku, utworzono szkołę podstawową, która w roku szkolnym 1966/67 była szkołą ośmioklasową.
W 1945 roku Węgielsztyn został przyłączony do Polski. Do sołectwa należą Węgielsztyn oraz Różewiec.
Zabytki
W Węgielsztynie znajduje się zabytkowy, późnogotycki kościół pw. św. Józefa z XV wieku, odnowiony w 1771 roku. Budowla jest jednonawowa, z zakrystią, kruchtą oraz niskim chórem. Wieża z 1714 roku została wzniesiona na dawnych fundamentach i jest ozdobiona blendami oraz gzymsami. Wewnątrz kościoła znajduje się barokowy ołtarz i bogato zdobiona ambona z końca XVI wieku.
- Dom z końca XVIII wieku (nr 10)
- Wzgórze Grodzisko (123 m n.p.m.) z pozostałościami pruskiego grodziska
„`
