„`html
Wierchomla Wielka
Wierchomla Wielka to wieś w Polsce, usytuowana w województwie małopolskim, w powiecie nowosądeckim, w gminie Piwniczna-Zdrój. Leży przy drodze wojewódzkiej nr 971 oraz linii kolejowej nr 96, w obrębie Popradzkiego Parku Krajobrazowego.
Położenie
Wieś sąsiaduje z Wierchomlą Małą, w której znajduje się ośrodek narciarski „Dwie Doliny Muszyna – Wierchomla”. Rozciąga się wzdłuż potoku Wierchomlanki i graniczy z:
- Łomnicą-Zdrój
- Wierchomlą Małą
- Żegiestowem
- Zubrzykiem
- Słowacją przez Poprad
W otoczeniu wsi znajdują się masywy leśne oraz pasma górskie, w tym Kiczory i Bystre.
Historia
Wierchomla Wielka została lokowana na prawie wołoskim w 1595 roku przez kardynała Jerzego Radziwiłła. Osadnicy byli głównie pasterzami wołoskimi. Wieś była częścią państwa muszyńskiego, a po jego likwidacji w 1781 roku stała się dobrami kameralnymi. W XIX wieku zamieszkiwali ją Polacy i Żydzi. Po II wojnie światowej nastąpiły repatriacje i wysiedlenia, a wieś została zasiedlona przez Polaków.
Zabytki
W Wierchomli Wielkiej znajduje się:
- Cerkiew pw. św. Michała Archanioła: zabytkowa cerkiew z XIX wieku, obecnie wykorzystywana jako kościół parafialny. Jest to budowla zrębowa, podbita gontem i pokryta blachą. Stanowi siedlisko rzadkich gatunków nietoperzy.
W okolicy działają również źródła wód mineralnych oraz kopalnia piaskowca.
Ochotnicza Straż Pożarna
Ochotnicza Straż Pożarna w Wierchomli Wielkiej została założona w 1927 roku i od 2005 roku jest częścią krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego. Dysponuje trzema samochodami bojowymi.
Demografia
W 1921 roku wieś liczyła 1246 mieszkańców, w tym:
- 24 rzymskokatolików
- 1203 grekokatolików
- 19 Żydów
Wówczas 183 osoby zadeklarowały narodowość polską, a 1063 rusińską.
Linki zewnętrzne
„`
