Krajowa Rada Sądownictwa wniosła skargę do Trybunału Konstytucyjnego na rozporządzenie ministra sprawiedliwości Adama Bodnara, które przewiduje, że sędziowie funkcyjni będą orzekać w większej liczbie spraw niż dotychczas. Zamiast obecnych 25% spraw do rozpoznania, mieli mieć możliwość rozpatrywania aż 80% spraw wpływających do ich referatów. Odmowa przyjęcia tych zmian doprowadziła do zażalenia skierowanego do trybunału, który jest całkowicie zdominowany przez PiS.
NARASTAJĄCE OPÓŹNIENIA W SĄDACH
W dobie rosnących opóźnień w sądach, gdzie na termin rozprawy czeka się nawet przez rok, minister sprawiedliwości postanowił zwiększyć obowiązki sędziów funkcyjnych. Ich aktywność w sądach była dotychczas iluzoryczna, przypominając bardziej dekorację, aniżeli rzeczywistą pracę. Przykładowo, rzecznicy dyscyplinarni, powołani przez Zbigniewa Ziobrę, orzekali jedynie w 10% spraw, a członkowie KRS oraz prezesi sądów rozpatrywali jedynie co czwartą sprawę, podczas gdy sędziowie liniowi zajmowali się 100% przypadków.
NOWE ZASADY ORZEKANIA
W związku z tym Adam Bodnar zadecydował o skierowaniu sędziów funkcyjnych do bardziej realnej pracy. Na mocy rozporządzenia, które weszło w życie 1 października, prezesi sądów będą mieć 30% wpływu na sprawy, natomiast rzecznicy dyscyplinarni mają orzekać w 90% spraw, a członkowie KRS w 80% spraw wpływających do ich referatów. Takie zmiany szczególnie nie spodobały się członkom KRS, którzy uznali je za atak na ich funkcjonowanie.
SKARGA KRS DO TRYBUNAŁU KONSTYTUCYJNEGO
Członkowie Rady powołują się na to, że wprowadzone zmiany mogą paraliżować jej pracę, wskazując na nieustanne prześladowania ze strony obecnej władzy. Mają oni również argumentować, że plan Bodnara wpisuje się w szersze działania mające na celu osłabienie niezależności sądownictwa, takie jak odwoływanie sędziów bez uzasadnienia czy powoływanie rzeczników dyscyplinarnych ad hoc.
ŻAL I NARUSZENIE DEMOKRATYCZNYCH ZASAD
Podstawą skargi KRS jest rzekoma niezgodność działań Bodnara z zasadą demokratycznego państwa prawnego. Choć minister przekazał projekt rozporządzenia Radzie, ta nie odpowiedziała w wyznaczonym terminie, a brak reakcji został potraktowany jako akceptacja zmian. Obecny kształt KRS, będący tworem PiS, został skrytykowany za naruszenie zasady niezależności sędziów, a jego członkowie są często postrzegani jako nominanci polityczni.
KWESTIE LEGALNOŚCI NEOSĘDZIÓW
Krajowa Rada Sądownictwa, składająca się głównie z osób związanych z polityką, w tym prezesów sądów mianowanych za rządów Ziobry, stoi na czołowej pozycji krytyki. Na jej czele stoi Dagmara Pawełczyk-Woicka, która jest koleżanką byłego ministra sprawiedliwości. Zgodnie z orzeczeniami europejskich trybunałów, tzw. neosędziowie mogą być uważani za powołanych w sposób wadliwy, co prowadzi do wątpliwości co do ich legalności oraz funkcjonowania sądownictwa w Polsce.
