Jurand ze Spychowa
Jurand ze Spychowa to fikcyjna postać z powieści Krzyżacy autorstwa Henryka Sienkiewicza, wydanej w latach 1887–1900. Był polskim rycerzem, który po tragicznej śmierci żony stał się pogromcą Krzyżaków, odpowiedzialnych za jej zgon. Jest również ojcem Danusi, ukochanej Zbyszka z Bogdańca.
Życiorys
Jurand stracił żonę w wyniku napadu krzyżackich rycerzy. Po tej stracie poświęcił swoje życie zemście, stając się znanym wrogiem Zakonu. W trakcie walk z Krzyżakami stracił jedno oko, drugie zranione w bitwie, oraz obcięto mu język i prawą dłoń. Zygfryd de Löwe, odpowiedzialny za jego cierpienia, postanowił go wypuścić. Jurand, spotykając Maćka z Bogdańca i Jagienkę, został zaopiekowany przez tę ostatnią, podczas gdy jego przyjaciel szukał porwanej córki. Ostatecznie Jurand postanowił darować życie Zygfrydowi, mimo że ten upokorzył go wcześniej. Zmarł wkrótce po stracie Danusi, a opiekę nad Spychowem przejęli Hlawa i jego żona Anula Sieciechówna.
Charakterystyka
Jurand był postacią silną zarówno fizycznie, jak i psychicznie. Opisany jako człowiek o „duszy z żelaza”, potrafił zarówno łamać innych, jak i znosić cierpienie. Jego determinacja w walce z Krzyżakami była niezłomna.
W adaptacji filmowej
W ekranizacji powieści z 1960 roku w reżyserii Aleksandra Forda rolę Juranda zagrał aktor Andrzej Szalawski.
Upamiętnienia
Jurand ze Spychowa jest upamiętniony w przestrzeni miejskiej. Ulice jego imienia znajdują się w Warszawie, Łodzi, Częstochowie, Olsztynie, Starogardzie Gdańskim oraz Krakowie. W Szczytnie przed ratuszem znajduje się Plac Juranda.
