Sarzyna
Sarzyna to wieś w południowo-wschodniej Polsce, w województwie podkarpackim, w powiecie leżajskim, w gminie Nowa Sarzyna. Miejscowość jest siedzibą parafii rzymskokatolickiej św. Sebastiana, należącej do dekanatu Leżajsk II w archidiecezji przemyskiej. Przez Sarzynę przepływa rzeka Trzebośnica, dopływ Sanu.
Historia
Osadnictwo w regionie zaczęło ożywiać się w XIV i XV wieku, kiedy San stał się ważnym szlakiem handlowym, przyciągającym osadników. Sarzyna została lokowana w 1390 roku, a jej pierwsi mieszkańcy musieli wykarczować 100 morgów lasu. Wieś przeszła w dzierżawę wojewody sandomierskiego w 1433 roku.
W XVI wieku wieś doświadczyła najazdów, w tym najazdu Tatarów w 1524 roku oraz konfliktu zbrojnego w XVII wieku, co wpłynęło na jej rozwój gospodarczy. Po I rozbiorze Polski w 1772 roku Sarzyna znalazła się pod rządami austriackimi, co doprowadziło do powstania kolonii niemieckich.
W 1835 roku proboszczem parafii został ks. Marceli Śleczkowski, postać znana z działalności literackiej i religijnej, co przyczyniło się do wzrostu liczby pielgrzymek do Sarzyny. W 1840 roku baron Wilhelm Hompesch zainicjował budowę linii kolejowej, co miało znaczenie dla lokalnej gospodarki.
Po I wojnie światowej wieś była świadkiem intensywnych walk, które spaliły część miejscowości. Odzyskanie niepodległości nie przyniosło jednak poprawy warunków życia mieszkańców, z uwagi na ubogie ziemie. W 1937 roku rozpoczęto budowę zakładów chemicznych, co przyczyniło się do rozwoju regionu.
II wojna światowa przyniosła zniszczenia, a okupacja niemiecka wiązała się z przymusową pracą mieszkańców. Po wojnie rozpoczęto odbudowę zakładów chemicznych, a w 1954 roku uruchomiono produkcję fotochemii. W kolejnych latach zakład rozwinął produkcję nitrozwiązków oraz tworzyw sztucznych.
Współczesność
Po wojnie Sarzyna zyskała względny spokój. W 1964 roku wybudowano szkołę, a wieś została zelektryfikowana. Działają tu organizacje społeczne, w tym koło gospodyń wiejskich oraz klub sportowy KS Sarzyna.
Przypisy
- Wsie starostwa leżajskiego
- Wsie w powiecie leżajskim
