W Sztokholmie ogłoszono tegorocznych laureatów Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki. Wyróżnieni zostali John J. Hopfield oraz Geoffrey E. Hinton, którzy zostali uhonorowani za swoje przełomowe odkrycia i innowacje w zakresie uczenia maszynowego opartego na sztucznych sieciach neuronowych.
Fundamenty Uczenia Maszynowego
Laureaci „wykorzystali narzędzia fizyki do opracowania metod, które stworzyły fundamenty współczesnego uczenia maszynowego” – poinformował we wtorek Komitet Noblowski. W przesłaniu stwierdza się, że „John Hopfield opracował strukturę zdolną do przechowywania i rekonstrukcji informacji. Z kolei Geoffrey Hinton stworzył metodę, która efektywnie identyfikuje właściwości w danych, istotną dla dużych sztucznych sieci neuronowych, które są obecnie stosowane” – dodano w komunikacie.
Przełomowe Odkrycia
Chociaż komputery nie są w stanie myśleć, nowoczesne maszyny potrafią naśladować funkcje takie jak pamięć czy uczenie się. Tegoroczni laureaci przyczynili się do tego postępu, wykorzystując podstawowe zasady fizyki do budowy technologii, które przetwarzają informacje za pomocą sieci.
Hopfield wynalazł pamięć asocjacyjną, zdolną do przechowywania i rekonstrukcji obrazów oraz innych wzorców. Jego sieć jest w stanie równocześnie przechowywać wzorce i odtwarzać je, nawet gdy dostarczony sygnał jest niepełny lub zniekształcony.
Z kolei Hinton posłużył się siecią Hopfielda jako podstawą dla nowego modelu – maszyny Boltzmanna, która może rozpoznawać kluczowe elementy w określonym zbiorze danych. Maszyna Boltzmanna, wykorzystywana m.in. do klasyfikacji obrazów, ma także zdolność tworzenia nowych przykładów na podstawie przeszkolonych wzorców. Hinton rozwijał tę ideę, co przyczyniło się do dynamicznego rozwoju uczenia maszynowego, którym obserwujemy teraz szybki postęp.
Historia Nagrody Nobla
Nagroda Nobla to jedno z najbardziej prestiżowych wyróżnień w świecie nauki. Co ciekawe, to Alfred Nobel wyznaczył Królewską Szwedzką Akademię Nauk do przyznawania nagrody z zakresu fizyki. W swoim testamencie wskazał ten obszar jako pierwszy z pięciu, za który chciał przyznawać nagrody.
Pierwsze nagrody w dziedzinie fizyki przyznano w 1901 roku. Już w 1903 roku złoty medal z podobizną Nobla trafił do Marii Skłodowskiej-Curie, która jest jedną z nielicznych kobiet, które odebrały Nobla z fizyki. Została wyróżniona wspólnie z mężem, Pierre’em Curie, za badania nad zjawiskiem promieniotwórczości odkrytym przez Henri Becquerela.
W gronie laureatów Nagrody Nobla z fizyki znajdują się także naukowcy urodzeni w Polsce, tacy jak Albert Michelson, Isidor Isaac Rabi oraz Jerzy Charpak.
Do tej pory Nagrodę Nobla z fizyki przyznano 117 razy, a wyróżniono łącznie 225 osób. Wśród najsłynniejszych laureatów można wymienić Alberta Einsteina, Nielsa Bohra oraz Wilhelma Conrada Rontgena.
W ubiegłym roku laureatami byli Pierre Agostini, Ferenc Krausz oraz Anne L’Huillier, którzy zostali uhonorowani za „eksperymentalne metody generujące attosekundowe impulsy światła, co pozwoliło zgłębiać dynamikę elektronów w materii.”
Bądź na bieżąco i dołącz do grona naszych 200 tys. obserwujących na Facebooku – polub Interia Wydarzenia i komentuj nasze artykuły!
Źródło/foto: Interia