Józef Rautenstrauch
Józef Rautenstrauch (1773-1842) był polskim i rosyjskim generałem dywizji oraz ważnym działaczem w Królestwie Kongresowym. Pełnił funkcje m.in. Szefa Wydziału Działań Wojennych Ministerstwa Wojny oraz Prezesa Teatrów Rządowych. W XIX wieku był jednym z Polaków w służbie carskiej, odznaczony licznymi medalami.
Młodość
Urodził się w Warszawie w rodzinie o niemieckich korzeniach. W młodości kształcił się w Szkole Inżynierów Koronnych, a następnie rozpoczął karierę wojskową. Brał udział w obronie Warszawy podczas insurekcji Kościuszki, gdzie zdobył uznanie i awansował w strukturach wojskowych.
Czasy napoleońskie
W 1806 roku dołączył do wojsk polskich jako kapitan i wziął udział w kampanii napoleońskiej, zdobywając wysokie odznaczenia, w tym Krzyż Kawalerski Virtuti Militari. W 1812 roku był zastępcą szefa sztabu w armii Napoleona. Po wojnie wrócił do Warszawy i kontynuował służbę wojskową, zdobywając kolejne awanse.
W Królestwie Kongresowym do 1830
Po zakończeniu wojen napoleońskich Rautenstrauch wstąpił do wojska Królestwa Kongresowego. Mianowano go generałem dyżurnym i dyrektorem II Dyrekcji Komisji Rządowej Wojny. Był również członkiem komisji weryfikacyjnej Orderu Virtuti Militari i uczestniczył w sprawach wolnomularskich. Otrzymał wiele odznaczeń, m.in. Order Świętego Aleksandra Newskiego.
Powstanie listopadowe
W czasie powstania listopadowego Rautenstrauch miał ograniczony wpływ, pozostając w tle wydarzeń. Po kapitulacji Warszawy zgłosił się do władz rosyjskich i zajął się reorganizacją wojskową.
W armii rosyjskiej
W 1831 roku Rautenstrauch został naczelnikiem wojennym województwa mazowieckiego i wszedł w skład Rządu Tymczasowego. Został generałem-lejtnantem i generałem-adiutantem, uzyskując szereg ważnych funkcji w administracji rosyjskiej.
Człowiek teatru
Rautenstrauch był także mecenasem kultury. W 1833 roku objął stanowisko Prezesa Dyrekcji teatrów, dokonując wielu reform i wspierając rozwój polskiego teatru, w tym budowę Teatru Wielkiego.
Życie osobiste
Był dwukrotnie żonaty. Jego córka Laura zmarła młodo, a Rautenstrauch zmarł w 1842 roku. Pochowano go na cmentarzu przy kościele kapucynów w Warszawie.
Odznaczenia
- Order Virtuti Militari 3. kl. – 1808
- Legia Honorowa 5. kl. – 1809
- Order Świętego Aleksandra Newskiego – 1829
- Order Orła Białego (Rosja) – 1832
- Order Świętego Włodzimierza 1. kl. – 1834
Rautenstrauch pozostawił trwały ślad w historii wojskowości i kultury polskiej, będąc postacią o wyjątkowym znaczeniu w XIX wieku.
