Mango indyjskie
Mango indyjskie (Mangifera indica L.) to drzewo z rodziny nanerczowatych, pochodzące z Indii, Malezji, Chin i Filipin. Uprawiane głównie w klimacie zwrotnikowym, może dorastać do 30 m wysokości, a jego liście są lancetowate i podłużne, do 25 cm długości.
Morfologia
- Kwiaty: Żółte lub czerwone, zebrane w rozgałęzione kwiatostany liczące nawet do 7000 kwiatów.
- Owoce: Pestkowce długości 15-20 cm, zawierające do 55% miąższu. Skórka zmienia kolor z ciemnozielonego na żółto-czerwony, a miąższ ma barwę pomarańczowo-żółtą i intensywny aromat.
Biologia i ekologia
Mango to drzewo długowieczne, mogące osiągnąć wiek 300 lat. Kwiaty rozwijają się przez 20-40 dni, a zapylanie odbywa się głównie przez wiatr oraz owady. Kwiaty kwitną raz w roku, w zależności od regionu.
Zastosowanie
Roślina jadalna
Mango jest kluczowym owocem w Indiach, gdzie stanowi połowę produkcji owoców. Owoce są spożywane na surowo, wykorzystywane do dżemów, soków i sałatek. Mogą powodować reakcje alergiczne u niektórych osób.
Przechowywanie
- Owoce zbiera się, gdy zaczynają dojrzewać, a maksymalny czas przechowywania wynosi 10 tygodni.
- Mango jest wrażliwe na mróz i niektóre odmiany łatwo się psują.
Wartości odżywcze
Mango dostarcza wielu składników odżywczych, w tym witaminy C i kwasu foliowego. Zawiera beta-karoten oraz polifenole, które mają potencjalne działanie zdrowotne.
Sztuka kulinarna
- Liście mango są używane w sałatkach.
- Owoce są składnikiem wielu potraw, w tym lodów i sosów.
- W okresach głodu nasiona mango były używane jako pokarm.
Roślina kosmetyczna
Olejek z mango jest popularnym składnikiem w kosmetykach, dzięki swoim właściwościom nawilżającym i ochronnym, wpływającym na elastyczność skóry.
Drewno
Drewno mangowe jest wykorzystywane głównie jako opał.
Uprawa
Uprawa mango rozpoczęła się w Indiach około 4000 lat temu. Owoce dojrzewają szybko, a ich zbiory są regulowane przez różne techniki agrarne.
Znaczenie w hinduizmie
- Drzewo mango jest symbolem bóstw hinduskich.
- Liście i kwiaty mango mają swoje miejsce w ceremoniach religijnych.
Bibliografia
- J. i S. Pieniążkowie, Owoce krain dalekich
- W. Janisz, M. Jelińska, Owoce południowe na stole
