„`html
Kampania Norweska (9 kwietnia – 10 czerwca 1940)
Kampania norweska to działania wojenne sił norweskich, brytyjskich, francuskich i polskich przeciwko inwazji niemieckiej podczas II wojny światowej. Niemiecka operacja, znana jako operacja Weserübung, rozpoczęła się 9 kwietnia 1940 roku i oznaczała koniec „dziwnej wojny” na Zachodzie.
Tło polityczno-wojskowe
Wiosną 1939 roku brytyjska admiralicja zaczęła dostrzegać Skandynawię jako potencjalny teatr działań wojennych, obawiając się, że Niemcy mogą zająć Norwegię dla kontroli nad transportem rudy żelaza z Szwecji. W odpowiedzi alianci planowali blokadę norweskich wód, co zostało jednak odrzucone przez brytyjski rząd z obawy przed neutralnością innych państw.
Przyczyny ataku
W marcu 1940 roku, po incydencie z niemieckim okrętem „Altmark”, Hitler postanowił zaatakować Norwegię, obawiając się, że alianci mogą zakłócić transport żelaza. 9 kwietnia rozpoczęła się niemiecka inwazja, której celem było zajęcie kluczowych portów.
Niemieckie siły i plan ataku
Plan operacji Weserübung zakładał zdobycie norweskich lotnisk oraz przygotowanie się na kontratak aliantów. W operacji uczestniczyły 7 dywizje i 1121 samolotów. Inwazja rozpoczęła się o 5:15 czasu niemieckiego.
Inwazja na Danię
Danmarka była strategicznie ważna dla Niemców jako baza do desantu na Norwegię. 9 kwietnia niemieckie oddziały przekroczyły granice Danii, co zakończyło się szybkim zajęciem kraju.
Działania w Norwegii
Norwegia była istotna dla Niemców z powodu dostępu do rudy żelaza i baz dla U-Bootów. 9 kwietnia niemieckie jednostki wysadziły desanty w kilku miastach. Norweskie siły, mimo mobilizacji 50 tys. żołnierzy, były słabo uzbrojone i wyszkolone, co utrudniło im walkę z Niemcami.
Chronologia zdarzeń
- 8 kwietnia: ORP „Orzeł” zatapia niemiecki transportowiec „Rio de Janeiro”.
- 9 kwietnia: Niemiecki krążownik „Blücher” zatopiony przez norweskie działa w Oslofjordzie.
- 10 kwietnia: Niemcy zajmują kluczowe miasta Norwegii, w tym Trondheim i Bergen.
- 28 maja: Alianci wypraszają Niemców z Narwiku, ale ewakuują swoje oddziały w czerwcu.
Podsumowanie
Kampania norweska zakończyła się 10 czerwca 1940 roku. Straty były znaczne po obu stronach, z 5296 niemieckimi żołnierzami i 3734 poległymi żołnierzami alianckimi. Niemcy zyskali strategiczną przewagę, co umożliwiło im dalsze działania w regionie.
Polski udział w kampanii norweskiej
- Samodzielna Brygada Strzelców Podhalańskich (SBSP) wylądowała 9 maja w Harstad.
- Okręt podwodny ORP „Orzeł” zatopił „Rio de Janeiro” 8 kwietnia.
- Niszczyciele ORP „Burza”, „Błyskawica” i „Grom” patrolowały wody norweskie.
Okrążenie Szwecji i Finlandii
Operacja Weserübung pozwoliła III Rzeszy na okrążenie Szwecji i ograniczenie jej wpływów. Finlandia oferowała dostęp do swojego terytorium dla Niemców, co skutkowało dalszymi napięciami w regionie.
„`
