Konferencja Dwa Plus Cztery
Konferencja Dwa Plus Cztery, zorganizowana w 1990 roku, obejmowała spotkania przedstawicieli dwóch państw niemieckich oraz czterech mocarstw koalicji antyhitlerowskiej. Uczestnikami byli: Niemiecka Republika Demokratyczna, Republika Federalna Niemiec, Francja, Stany Zjednoczone, Wielka Brytania oraz Związek Radziecki. Na konferencji, która miała na celu zjednoczenie Niemiec po II wojnie światowej, podpisano 12 września 1990 roku w Moskwie Traktat o ostatecznym uregulowaniu w odniesieniu do Niemiec, znany również jako Traktat Dwa Plus Cztery.
Spotkania Konferencji
Spotkania odbyły się w następujących terminach:
- 5 maja w Bonn
- 22 czerwca w Berlinie
- 17 lipca w Paryżu (z udziałem Polski)
- 12 września w Moskwie
Udział Polski
Polska była zainteresowana zjednoczeniem Niemiec ze względu na problemy graniczne. Minister Krzysztof Skubiszewski postulował udział Polski w rozmowach, co zostało poparte przez premiera Tadeusza Mazowieckiego. Polska miała prawo uczestniczyć w dyskusjach dotyczących granic, a jej rząd dążył do podpisania traktatu granicznego. W wyniku rozmów, 17 lipca 1990 roku, uzgodniono, że zjednoczone Niemcy potwierdzą istniejącą granicę w umowie z Polską.
Postanowienia Traktatu Dwa Plus Cztery
Traktat zawierał kluczowe ustalenia dotyczące zjednoczenia Niemiec:
- Zjednoczone Niemcy obejmą obszar RFN i NRD oraz obie części Berlina.
- Granice Niemiec są ostateczne, a Niemcy zrzekają się roszczeń terytorialnych.
- Nowa preambuła i zmiany w Ustawie Zasadniczej uniemożliwią przystąpienie nowych terytoriów do RFN.
- Niemcy zrezygnują z broni masowego rażenia.
- Wielkość niemieckiego wojska zostanie ograniczona do 370 tys. żołnierzy.
- Wojska ZSRR mają być wycofane z NRD do 1994 roku.
- Na terenie byłego NRD nie mogą stacjonować wojska NATO ani broń jądrowa.
- Zakończenie podziału Berlina.
- Zjednoczone Niemcy uzyskają pełną suwerenność.
Traktat został podpisany przez ministrów spraw zagranicznych z Niemiec, Francji, ZSRR, Wielkiej Brytanii i USA. Depozytariuszem umowy został Rząd RFN.
Podsumowanie
Konferencja Dwa Plus Cztery odegrała kluczową rolę w procesie zjednoczenia Niemiec, definiując granice oraz zasady dotyczące bezpieczeństwa w regionie. Udział Polski, choć ograniczony, podkreślił znaczenie stabilności granic i relacji międzynarodowych w kontekście nowej rzeczywistości politycznej w Europie.
