Dzisiaj jest 31 stycznia 2025 r.
Chcę dodać własny artykuł
Reklama

Paluzy

Chcę dodać własny artykuł

„`html

Paluzy

Paluzy, znana wcześniej jako Paluzen (1355) i Plaussen (1533), to wieś w Polsce, położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie bartoszyckim, w gminie Bisztynek. W latach 1975–1998 była częścią województwa olsztyńskiego. Miejscowość znajduje się w historycznym regionie Warmia.

W Paluzach znajdują się przystanek, sklep, świetlica wiejska, kościół, siedem zabytkowych kapliczek oraz kilka przydrożnych krzyży. Warto również wspomnieć o zabytkowej zabudowie warmińskiej i dużej chlewni.

Historia

Akt lokacyjny wsi został wystawiony 10 marca 1345 roku przez prepozyta Jana i wójta krajowego Henryka von Luter. Zasadźca miał osadzić 66 włók czynszowych na prawie chełmińskim, a wieś składała się z dodatkowych 8 włók sołeckich i 6 włók na uposażenie parafii.

  • 1615 – powstanie drugiej karczmy, nadanej przez biskupa warmińskiego Szymona Rudnickiego.
  • XVII wiek – dokumentacja istnienia szkoły parafialnej.
  • 1935 – szkoła powszechna liczyła dwóch nauczycieli i 80 uczniów.
  • 1783 – wieś miała 66 domów.
  • Mieszkańcy: 1820 – 328 osób, 1848 – 522, 1939 – 561, 1998 – 324.

Kościół

Kościół w Paluzach, zbudowany w 1409 roku, jest gotycką budowlą murowaną z cegły. Charakteryzuje się orientowanym, prostokątnym układem, z zakrystią, kruchtą oraz kwadratową wieżą od zachodu. W 1890 roku korpus budowli został przedłużony, a dobudowano prezbiterium z zakrystiami.

W kościele znajdują się również cenne elementy wyposażenia, takie jak:

  • malowane sceny ze Starego Testamentu na barokowej emporze organowej,
  • dwa konfesjonały,
  • siedem świeczników ołtarzowych z XVIII wieku,
  • cztery barokowe świeczniki procesyjne,
  • osiem obrazów Apostołów z końca XVII wieku oraz rzeźby z pierwszej połowy XVIII wieku.

„`