„`html
Ornowo
Ornowo, znane również jako Arnau, to wieś w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie ostródzkim, w gminie Ostróda. W latach 1975–1998 wieś administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. Niemiecka nazwa pochodzi prawdopodobnie od staropruskiego imienia Arno lub Arne.
Historia
Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z 1329 roku, kiedy to została ona nadana braciom Glabune i Glausote przez komtura dzierzgońskiego. W latach 1374-1379 wieś została ponownie założona przez Jakuba, a w 1397 r. została wykupiona przez komtura ostródzkiego. Ornowo miało kaplicę oraz kościół, który od XIV wieku był filią parafii Ostróda.
W XV wieku wieś ucierpiała podczas wojen polsko-krzyżackich. W 1540 r. w Ornowie mieszkał sołtys i 13 chłopów czynszowych. W kolejnych latach liczba mieszkańców wzrastała, a w 1580–1654 właścicielem wsi był marszałek elektora Ahasverus Brandt.
W XVII wieku wieś ponownie ucierpiała, tym razem w wyniku wojen polsko-szwedzkich. Po wojnach wiele ziem leżało odłogiem z powodu migracji chłopów. W XVIII wieku na południu Prus Książęcych postępował proces polonizacji, a po pokoju oliwskim w 1660 r. wpływy te zaczęły słabnąć. W 1626 r. odbudowano kościół, a do XVIII wieku wieś obejmowała 60 włók, z których część leżała odłogiem.
W 1820 r. wieś zamieszkiwały 304 osoby, a w 1861 r. już 533. W 1883 r. liczba mieszkańców wynosiła 730. W 1920 r. mieszkańcy zdecydowali w plebiscycie o pozostaniu w Prusach Wschodnich, a przed II wojną światową liczba mieszkańców wynosiła 461.
Zabytki
- Gotycki kościół z kamienia z trzykondygnacyjną wieżą, górna część drewniana, nakryta hełmem ostrosłupowym.
- Jednonawowa świątynia z barokowym ołtarzem, otoczona starym cmentarzem z nagrobkami z XIX wieku.
Bibliografia
- Ostróda. Z dziejów miasta i okolic. Pojezierze, Olsztyn, 1976.
„`
