Hemoliza
Hemoliza, znana również jako rozkład hemoglobiny, to proces, w którym hemoglobina przechodzi do osocza krwi w wyniku zniszczenia erytrocytów. Może być wywołana przez różnorodne czynniki, takie jak toksyny bakteryjne, konflikty serologiczne oraz choroby związane z nieprawidłową budową krwinek czerwonych.
Przyczyny hemolizy
Jednym z czynników wywołujących hemolizę jest podanie hipotonicznego płynu dożylnego, co może prowadzić do zniszczenia erytrocytów. Aby temu zapobiec, stosuje się roztwór soli fizjologicznej 0,9% NaCl. Hemoliza może być także skutkiem działania niektórych leków, takich jak rybawiryna.
Objawy hemolizy
W badaniach laboratoryjnych, zespół hemolityczny może objawiać się poprzez:
- wzrost stężenia bilirubiny całkowitej w osoczu (>1 mg/dl)
- wzrost stężenia bilirubiny wolnej w osoczu (>0,5 mg/dl)
- urobilinogenurię (>5 mg/dobę)
- sterkobilinogenurię (>300 mg/dobę)
- wzrost stężenia LDH w osoczu
- wzrost stężenia wolnego żelaza w osoczu (>25 μmol/l)
- haptoglobinę w surowicy (<0,5 g/dl)
Hemoliza w mikrobiologii
W kontekście mikrobiologii, hemoliza jest klasyfikowana na trzy typy:
- Hemoliza alfa – częściowe zniszczenie krwinek czerwonych wokół hodowli, z widocznym zazielenieniem, np. u Streptococcus pneumoniae.
- Hemoliza beta – całkowite zniszczenie krwinek wokół hodowli, np. u Streptococcus pyogenes.
- Hemoliza gamma – brak hemolizy, np. u Streptococcus salivarius.
Ważne jest, aby strefa hemolizy była znacznie większa od obszaru samej hodowli.