Bitwa pod Gniewem

Bitwa pod Gniewem

Bitwa pod Gniewem miała miejsce od 22 września do 1 października 1626 roku, pomiędzy Rzecząpospolitą a Szwecją. Polską armią dowodził król Zygmunt III Waza, natomiast szwedzką król Gustaw Adolf. Obie strony osiągnęły swoje cele: Polacy obronili Gdańsk, a Szwedzi utrzymali Gniew. Bitwa jest często uważana za porażkę Polaków, mimo że nie doszło do ich klęski.

Geneza

W lipcu 1626 roku Szwedzi zajęli Inflanty, a następnie wylądowali w Piławie, zdobywając kluczowe miasta, w tym Gniew. Głównym celem Szwedów był Gdańsk. Zygmunt III wyruszył na odsiecz z armią liczącą około 11 000 żołnierzy.

Przebieg bitwy

Pierwsze starcie

22 września Gustaw Adolf rozpoczął działania, budując most na Wiśle. Po zajęciu Walichnowy, obie armie stanęły naprzeciw siebie. Siły polskie, składające się głównie z jazdy i piechoty, miały niewielką przewagę liczbową, ale Szwedzi przewyższali ich siłą ognia. Podczas pierwszego starcia Polacy zadali Szwedom znaczne straty, zmuszając ich do wycofania się.

Główna bitwa

29 września doszło do walk pod wsią Gronowo. Polacy, próbując sprowokować Szwedów do bitwy w otwartym terenie, wysłali harcowników, jednak Szwedzi nie dali się skusić. Mimo prób ataku, Polacy napotkali trudności związane z umocnieniami Szwedów i trudnym terenem, co ograniczyło ich możliwości szarży. Walki trwały do 1 października, kiedy to Szwedzi, mimo początkowych sukcesów, nie zdołali przebić się przez polskie pozycje.

Po bitwie

Straty obu stron były zbliżone, a żaden z przeciwników nie odniósł zdecydowanego zwycięstwa. Zygmunt III zdecydował się na odwrot do Czarlina, gdzie okopał się, zabezpieczając Gdańsk przed dalszymi atakami Szwedów. Odbicie Gniewu miało miejsce dopiero w 1627 roku pod dowództwem hetmana Stanisława Koniecpolskiego.

Rekonstrukcje historyczne

Co roku odbywa się rekonstrukcja bitwy pod nazwą „Vivat Vasa!”, upamiętniająca to ważne wydarzenie w historii Polski i Szwecji.