„`html
Kandyty
Kandyty to wieś położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie bartoszyckim, w gminie Górowo Iławeckie, około 10 km od Górowa Iławeckiego. Nazwa miejscowości wywodzi się prawdopodobnie od staropruskiego słowa oznaczającego bród na rzece. Przez wieś przepływa rzeka Wałsza, a w jej obrębie znajduje się kompleks boisk sportowych Orlik.
Historia
Wieś została wzmiankowana w 1285 roku jako Catithen. W 1414 roku oszacowano straty wojenne na 3000 grzywien. Na przestrzeni wieków Kandyty były wielokrotnie spustoszone w wyniku wojen. W XVI wieku wieś niemal całkowicie opustoszała, a jej włóki przeszły w ręce rycerza zaciężnego.
Kościół w Kandytach, zbudowany w średniowieczu, został rozebrany w 1573 roku z powodu złego stanu. Nowy kościół ewangelicki powstał w 1575 roku. W XIX wieku wieś została wykupiona i uwłaszczona, a Ochotnicza Straż Pożarna powstała pod koniec tego stulecia. W 1939 roku Kandyty zamieszkiwało 928 osób.
Po 1945 roku, kiedy przybyli nowi osadnicy, pierwszym wójtem został Stanisław Dasewicz. W latach 60. XX wieku wybudowano ośrodek zdrowia, a w 1962 roku erygowano parafię katolicką. W latach 1979–1982 odbudowano zrujnowany kościół, który został poświęcony przez biskupa Jana Obłąka.
Administracja
Kandyty były siedzibą gminy do 1954 roku, a następnie w latach 1972–1976. W 1976 roku wieś połączono z gminą Górowo Iławeckie. Administracyjnie należały do województwa olsztyńskiego w latach 1975–1998.
Zabytki
- Kościół Narodzenia Najświętszej Maryi Panny, poewangelicki z 1575 roku, odbudowany w latach 1979–1982.
- Poniemiecki Cmentarz Zachodni z przełomu XIX i XX wieku.
- Cmentarz parafialny.
Ludzie związani z Kandytami
W Kandyty związany jest ks. kanonik Jan Pietrzyk, który w dziele „Spływające wody. Szept historii o Kandytach” przedstawia historię miejscowości, sięgającą czasów staropruskich. Premiera miała miejsce 20 listopada 2011 roku w Zespole Szkół w Kandytach.
Bibliografia
- Bartoszyce. Z dziejów miasta i okolic, Wyd. Pojezierze, Olsztyn 1987.
- Krystyna Hołody, Najfajniejsza wieś: Kandyty.
- OSP w Kandytach: Bogu na chwałę. Ludziom na ratunek.
„`
