Dziewięcierz
Dziewięcierz to wieś w Polsce, zlokalizowana w województwie podkarpackim, w powiecie lubaczowskim, w gminie Horyniec-Zdrój. W latach 1975–1998 wieś należała administracyjnie do województwa przemyskiego. Na terenie miejscowości znajduje się rezerwat przyrody Sołokija, a wierni Kościoła rzymskokatolickiego są związani z parafią Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny w Horyńcu-Zdroju.
Części wsi
W skład Dziewięcierza przed 1945 rokiem wchodziły przysiółki, takie jak:
- Dolina Dunajecka
- Popowa Dolina
- Czornije
- Dąbrówki
- Hruszki
- Kernycia
- Kowale
- Łuh
- Moczary
- Śniegury
- Sołotwyna
- Srocze Łozy
- Trostianka
Historia
Wieś została założona w latach 1565–1566 przez starostę lubaczowskiego Andrzeja Myszkowskiego jako wieś królewska, znana pierwotnie jako Dziewięciory. W 1630 roku liczyła 56 domów. Pozostała w rękach królewskich do 1778 roku, a następnie stała się własnością szlachecką. W XVIII wieku rozwijało się tu rzemiosło garncarskie i kamieniarskie, co przyczyniło się do lokalnego rozwoju gospodarczego. W XVII wieku istniało 16 warsztatów garncarskich oraz huta żelaza.
W latach 1749–1750 w Dziewięcierzu zbudowano monumentalne założenie cerkiewne, co świadczy o zamożności i znaczeniu miejscowych rzemieślników.
Zabytki
W rejestrze zabytków NID znajduje się cmentarz greckokatolicki z połowy XIX wieku. Ponadto, wieś była miejscem drewnianej cerkwi Podwyższenia Krzyża Świętego, wzniesionej w latach 1837–1839, która została zniszczona w czasie II wojny światowej. Nieopodal cerkwiska znajdują się również ruiny plebanii oraz kapliczka na wodzie używana przez grekokatolików podczas święta Jordanu.
W Dziewięcierzu można zobaczyć także 17 przydrożnych kamiennych krzyży bruśnieńskich, pochodzących z lokalnych warsztatów kamieniarskich.
