Chrośle – Charakterystyka Wsi
Chrośle (dawniej Chróśle) to wieś w Polsce, położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie nowomiejskim, w gminie Nowe Miasto Lubawskie. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa toruńskiego. Wioska znajduje się na współrzędnych 53°28’49″N 19°34’18″E.
Historia
W Chroślu odkryto neolityczną siekierę kamienną, co świadczy o osadnictwie w tym rejonie od czasów prehistorycznych (4000–15000 p.n.e.). W średniowieczu wieś była ludna i posiadała własną parafię, do której należały również inne wsie, takie jak Nowy Dwór i młyn Ruda.
Drewniany kościół pod wezwaniem św. Wawrzyńca, wzmiankowany w dokumentach z 1340 roku, został zniszczony w późniejszych latach. Po wojnie polsko-krzyżackiej kościół odbudowano, a w 1490 roku jego proboszczem był Mikołaj Teodorici. W XVI wieku Chrośle były częścią starostwa w Bratianie.
W latach 1610–1612 zbudowano nowy kościół, wykorzystując materiały z rozebranego kościoła w Nowym Mieście Lubawskim. Kościół był murowany, z dachem pokrytym dachówką i posiadał trzy dzwony. W 1616 roku został przyłączony do parafii w Skarlinie, a w 1730 roku do parafii w Radomnie. Niestety, w wyniku kolejnych wojen, budowla uległa zniszczeniu, a ostatecznie w 1776 roku została rozebrana.
W Chroślach istniała również szkoła przykościelna, która została zniszczona podczas wojen szwedzkich. Warto zaznaczyć, że w tej miejscowości urodził się Leonard Marchlewski – polski prezbiter katolicki i męczennik II wojny światowej.
Podsumowanie
Chrośle to wieś o bogatej historii, z licznymi śladami osadnictwa sięgającymi czasów prehistorycznych oraz znaczącymi wydarzeniami w okresie średniowiecza. Mimo licznych zniszczeń, wieś pozostała ważnym punktem na mapie regionu warmińsko-mazurskiego.