„`html
Chełm Dolny
Chełm Dolny, znany wcześniej jako Wartenberg, to wieś położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie gryfińskim, w gminie Trzcińsko-Zdrój. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa szczecińskiego.
Położenie
Wieś znajduje się w Nizinie Środkowoeuropejskiej, 10 km na południe od Trzcińska-Zdroju. W okolicy znajdują się dwa niewielkie jeziora polodowcowe.
Demografia
W ciągu ostatnich 300 lat populacja Chełma Dolnego zmieniała się, osiągając w 2011 roku 72 mieszkańców.
Historia
- Prawdopodobne założenie wsi w II połowie XIII wieku jako własności książęcej.
- W 1337 roku wieś wzmiankowana jako Wardenbergh w dokumentach margrabiego brandenburskiego.
- W 1864 roku wieś podzielono na Chełm Górny i Chełm Dolny.
- Po II wojnie światowej wieś została zajęta przez Armię Czerwoną, a ludność niemiecka została wypędzona.
Nazwa
Dawna nazwa niemiecka, Wartenberg, oznacza „strażnicza góra”. Obecna nazwa Chełm Dolny funkcjonuje od 1947 roku.
Administracja
Chełm Dolny należy do sołectwa Chełm Górny.
Architektura i układ urbanistyczny
Wieś zachowuje tradycyjny układ ruralistyczny, z centralnie usytuowanym kościołem oraz pozostałościami folwarku. W obrębie miejscowości znajdują się:
- Kościół filialny pod wezwaniem Najświętszego Serca Pana Jezusa, zbudowany w XIII wieku, wielokrotnie remontowany.
- Kuźnia z XIX wieku, wpisana do rejestru zabytków.
- Parks krajobrazowy z XIX wieku, również zarejestrowany jako zabytek.
- Kaplica grobowa rodziny von Tresckow, neogotycka budowla z czerwonej cegły.
Przypisy
Więcej informacji o Chełmie Dolnym można znaleźć w lokalnych źródłach oraz archiwach historycznych.
„`
