Histiajos
Histiajos (gr. Ἱστιαῖος, zm. 493 p.n.e.) był starożytnym greckim politykiem i tyranem Miletu, synem Lysagorasa. Brał udział w powstaniu jońskim, w którym zginął, walcząc po stronie Hellenów.
Wyprawa na Scytów (512 p.n.e.)
Według Herodota, Histiajos uczestniczył w wyprawie na Scytów, gdzie Persowie próbowali podbić nowe terytoria. Tyrani greccy byli podzieleni w kwestii zniszczenia mostu na Dunaju, co mogłoby uniemożliwić Persom powrót do ojczyzny. Histiajos, opowiadając się za zachowaniem mostu, zdołał przekonać Scytów do odwrotu, co umożliwiło Persom kontynuację marszu.
Założenie kolonii i relacje z Dariuszem
Po wyprawie Dariusz nagrodził Histiajosa, pozwalając mu na założenie kolonii w Myrkinos w Tracji. Jednak, dostrzegając ambicje Histiajosa, Dariusz uczynił go swoim doradcą, co miało na celu ograniczenie jego władzy. Histiajos, czując się uwięziony, spiskował z tyranem Miletu, Arystogorasem, co przyczyniło się do wybuchu powstania jońskiego.
Udział w powstaniu
Histiajos, wysłany przez Dariusza do Azji Mniejszej jako mediator, szybko zbiegł, by przyłączyć się do ruchu oporu. Udało mu się uciec na Chios, gdzie przekonał Hellenów do wydania go. Jego plany jednak nie powiodły się, a po zdradzie został schwycony przez Persów.
Kampania po zdobyciu Miletu i śmierć
Po przegranej bitwie pod Lade oraz zdobyciu Miletu w 494 r.p.n.e., Histiajos zrezygnował z dowództwa i podjął działania na Chios i Tazos. W 493 r.p.n.e., podczas próby zdobycia żywności, został wzięty do niewoli przez Persów pod dowództwem Harpagosa. Histiajos uniknął śmierci, jednak ostatecznie został skazany na śmierć przez powieszenie na krzyżu. Dariusz, doceniając jego wcześniejsze zasługi, nakazał pochować jego głowę z szacunkiem.
Bibliografia
- Herodot, Dzieje, księga V
