Bajtkowo
Bajtkowo (niem. Baitkowen) to wieś w Polsce, znajdująca się w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie ełckim, w gminie Ełk. W latach 1975–1998 miejscowość należała do województwa suwalskiego. Do 1954 roku była siedzibą władz gminy Bajtkowo. Wieś leży nad Jeziorem Bajtkowskim, a jej nazwa pochodzi od staroprusko oznaczającego „strażnicę”. W pobliżu znajdują się ślady dawnego grodziska – Góra Zamkowa. Bajtkowo ma przystanek kolejowy.
Historia
Wieś została nadana Pawłowi Grabowskiemu przez wielkiego mistrza Jana von Tieffena w latach 1493-1497. W skład nadania wchodziły 40 włók ziemi oraz jezioro Bajtkowskie. W XVI wieku Bajtkowo miało młyn i karczmę. W XVIII wieku była to wieś szlachecka z 13 domami. W 1821 roku mieszkało tam 146 osób, głównie służba dworska. Parafia ewangelicka powstała w 1895 roku, obejmując 2400 parafian.
W 1905 roku Bajtkowo nadal było majątkiem rycerskim, obejmującym 1112 ha ziemi i 100 ha wód. W okresie I wojny światowej miały miejsce walki w okolicach wsi, a po wojnie zachowały się liczne cmentarze wojenne. W 1938 roku, w ramach zmiany nazw miejscowości, Bajtkowo zostało przemianowane na Baitenberg. Obecną nazwę zatwierdzono 12 listopada 1946 roku.
Zabytki
- Neogotycki kościół z 1895 roku, zbudowany z czerwonej cegły.
- Secesyjny dwór z końca XIX wieku.
- Grodzisko – Góra Zamkowa.
W XX wieku Bajtkowo stało się ważnym węzłem zaopatrzenia dla pobliskich jednostek wojskowych dzięki dostosowanej stacji kolejowej.
Bibliografia
- Tomasz Darmochwał, Marek Jacek Rumiński: Warmia Mazury. Przewodnik, Białystok: Agencja TD, 1996.
- Ełk. Z dziejów miasta i powiatu. Pojezierze, Olsztyn 1970.
- Materiały zebrane – Artur Męcina.
Linki zewnętrzne
- Historia Żydów w Bajtkowie na portalu Wirtualny Sztetl