Ząbkowanie to cecha brzegów znaczka pocztowego, która powstaje w wyniku rozerwania perforacji przy wyrwaniu znaczka z arkusza. Istnieje kilka rodzajów ząbkowań, które różnią się sposobem wykonania perforacji.
Rodzaje ząbkowań
- Ząbkowanie liniowe (ZL):
Powstaje poprzez oddzielne ząbkowanie każdego rzędu poziomego i pionowego. Listwa perforująca posiada zazwyczaj jeden rząd igieł. Może prowadzić do różnic w wymiarach znaczków w tym samym arkuszu oraz występowania częściowych braków ząbkowań. Cechą charakterystyczną są nieregularne naroża znaczków oraz przeząbkowanie marginesów. Obecnie jest to rzadko stosowany typ.
- Ząbkowanie grzebieniowe (ZG):
W wyniku równoczesnego ząbkowania z trzech stron w jednym rzędzie. Listwa perforująca ma formę grzebienia, co może prowadzić do dwóch nieregularnych naroży oraz jednego marginesu przeząbkowanego.
- Ząbkowanie ramkowe (ZR):
Powstaje dzięki równoczesnemu przeząbkowaniu całego arkusza, gdzie listwy perforujące krzyżują się prostopadle. Znaczki charakteryzują się regularnymi narożami, a marginesy nie są przedziurkowane.
- Ząbkowanie krzyżowe:
Tworzy się przy użyciu igieł perforacyjnych ułożonych w kształt litery H.
Zrozumienie różnych rodzajów ząbkowań jest istotne dla kolekcjonerów znaczków pocztowych, ponieważ wpływa na wartość i rzadkość poszczególnych egzemplarzy.