Zoisyt
Zoisyt, znany również jako zoizyt, to rzadki minerał z grupy krzemianów, występujący w wybranych rejonach Ziemi. Nazwa minerału honoruje Žigę Zoisa, który wspierał badania nad minerałami.
Właściwości
Zoisyt tworzy kryształy o słupkowym kształcie z widocznym prążkowaniem poprzecznym. Występuje w różnych skupieniach, takich jak zbite, ziarniste i pręcikowe. Jest kruchy, przezroczysty, a jego skład chemiczny może zawierać domieszki różnych pierwiastków, co prowadzi do powstania jego odmian, takich jak:
- Thulit – z domieszką manganu
- Anyolit – z domieszką chromu
- Tanzanit – z domieszką wanadu
Po oszlifowaniu niektóre okazy mogą wykazywać efekt kociego oka.
Występowanie
Zoisyt występuje w skałach metamorficznych formowanych w niskich temperaturach i wysokim ciśnieniu. Można go znaleźć w następujących miejscach:
- Tanzania
- Kenia
- Zambia
- Rosja (Ural)
- USA (Wyoming, Karolina Południowa)
- Meksyk
- Austria
- Norwegia
- Szwajcaria
W Polsce minerał występuje w takich miejscach jak masyw Braszowic, Jordanów Śląski, Nasławice oraz w amfibolitach Sobótki.
Zastosowanie
Zoisyt znajduje zastosowanie w różnych dziedzinach:
- Ma znaczenie naukowe jako wskaźnik charakteru i przeobrażeń skał.
- Interesuje kolekcjonerów ze względu na swoją rzadkość.
- Jest cenionym kamieniem jubilerskim i ozdobnym.
- Wykorzystywany do produkcji galanterii ozdobnej, biżuterii oraz rzeźb.
Podsumowanie
Zoisyt to interesujący minerał o różnorodnych właściwościach, występujący w ograniczonych lokalizacjach. Jego zastosowanie w nauce oraz jubilerstwie sprawia, że jest cenionym obiektem badań i kolekcjonowania.
