Badania naukowe
Badania naukowe to działalność podejmowana przez badaczy w celu poszerzania wiedzy naukowej oraz ustalania nowych twierdzeń, teorii i definicji. Wyróżnia się cztery główne przypadki podejmowania badań:
- odkrywanie nowych zależności, które dotąd nie były badane,
- podważanie istniejących twierdzeń i udowadnianie nowych,
- poszerzanie istniejących badań,
- aktualizowanie wyników badań ze względu na upływ czasu.
Rozumienie badań naukowych
Badania naukowe można zdefiniować w trzech znaczeniach:
- w szerokim znaczeniu – obejmują wszystkie czynności od ustalenia problemu do opracowania materiałów naukowych, z podziałem na czynności przygotowawcze i wykonawcze,
- w pośrednim znaczeniu – skupiają się na praktycznym zastosowaniu metod badawczych i opracowaniu materiału,
- w wąskim znaczeniu – dotyczą samego procesu badawczego i zdobywania materiału naukowego.
Typologia badań naukowych
Badania naukowe dzieli się na:
- podstawowe – mają na celu wyjaśnienie zjawisk i odkrycie nowych praw,
- stosowane – skupiają się na praktycznym zastosowaniu wyników badań podstawowych,
- wdrożeniowe – dotyczą opracowania metod zastosowania wyników badań w produkcji.
W medycynie istotne jest rozróżnienie między badaniami obserwacyjnymi a eksperymentalnymi.
Ustalenie tematu badania
Badania zaczynają się od ustalenia problemu naukowego. Problem ten może ewoluować w trakcie prac, a jego precyzyjne sformułowanie często wymaga analizy literatury przedmiotu.
Prowadzenie badań
Prowadzenie badań wymaga dokładnego planowania oraz protokołowania postępów. Badacz powinien rzetelnie dokumentować wyniki, a zakończenie badań następuje, gdy nowe informacje przestają wnosić wartość dodaną.
Prawdziwość wyników
Według badań Johna Ioannidisa wiele opublikowanych wyników naukowych może być fałszywych. Prawdziwość wyników jest często związana z rozmiarem badania, liczby hipotez oraz konfliktami interesów. Replikacja wyników badań zwiększa ich wiarygodność.
Rola państwa w badaniach
Państwo wpływa na działalność naukową poprzez finansowanie badań oraz regulacje prawne, co ma znaczenie dla kierunków i organizacji badań.
