Metoda majeutyczna
Metoda majeutyczna, opracowana przez Sokratesa, jest dialogiczną metodą filozoficzną, której celem jest wspólne docieranie do prawdy. Polega na wydobywaniu z rozmówcy wiedzy, której nie jest on świadomy.
Sokrates uważał, że nie posiada wiedzy w tradycyjnym sensie, dlatego zamiast nauczać, dążył do wspólnego odkrywania prawdy z uczniami i dyskutantami. Dyskusje te nie polegały na obalaniu argumentów, lecz na wydobywaniu nieuświadomionej wiedzy.
Warunki stosowania metody
Metoda majeutyczna była skuteczna tylko w przypadku osób, które posiadały potencjalną wiedzę, potrzebującą jedynie wsparcia w jej wydobyciu. Sokrates, według Platona w dziele Teajtecie, potrafił rozpoznać takie osoby dzięki swojemu daimonionowi. W przeciwnym razie stosował ironię lub metodę elenktyczną.
Pochodzenie terminu
Słowo „majeutyczny” pochodzi z greckiego μαιευτικός, co odnosi się do sztuki położniczej. Sokrates, syn położnej, postrzegał siebie jako akuszerkę wiedzy, która pomaga przyjść na świat. Nie uważał się za mądrzejszego od rozmówcy, lecz wspólnie z nim odkrywał prawdę podczas dyskusji.
Podsumowanie
- Metoda majeutyczna to filozoficzna technika dialogu stworzona przez Sokratesa.
- Celem jest wydobycie nieuświadomionej wiedzy z rozmówcy.
- Skuteczna tylko w przypadku osób mających potencjalną wiedzę.
- Termin pochodzi od sztuki położniczej, a Sokrates postrzegał siebie jako akuszerkę wiedzy.
Bibliografia
- Filozofia starożytna
- Epistemologia
- Metoda filozoficzna
- Zachowania informacyjne