Dezyderiusz – Ostatni Król Longobardów
Dezyderiusz (zm. po 786) był ostatnim królem Longobardów, rządzącym w latach 757-774. Pochodził z Brescii i był księciem Toskanii. Wcześniej pełnił funkcję dux Langobardorum et comes stabuli, co odpowiadało współczesnemu urzędowi dux Francorum w państwie Franków.
Początek panowania
Po śmierci króla Aistulfa w 756 roku, Dezyderiusz objął tron Longobardów. Jego panowanie charakteryzowało się konfliktami z południowymi księstwami oraz papiestwem, które szukały wsparcia u króla Franków, Pepina Krótkiego. Po śmierci papieża Pawła I w 767 roku, Dezyderiusz próbował umocnić swoją pozycję, osadzając na papieskim tronie mnicha, znanego później jako antypapież Filip, jednak jego rządy trwały tylko jeden dzień.
Sojusze małżeńskie
Aby zabezpieczyć granice królestwa, Dezyderiusz stosował sojusze małżeńskie, wydając swoje córki za władców sąsiednich państw:
- Hermenegarda – żona Karola Wielkiego
- Gerperga – żona Karlomana, brata Karola Wielkiego
- Liutberga – żona Tassilona, księcia Bawarii
- Adelperga – żona Arechisa, księcia Benewentu
Konflikt z Karolem Wielkim
Dezyderiusz naraził się Karolowi Wielkiemu, udzielając schronienia synom Karlomana po jego śmierci w 771 roku. Karol, wykorzystując ten pretekst, rozwiódł się z Hermenegardą i najechał królestwo Dezyderiusza w 773 roku. Po przegranej bitwie pod Mortara, Dezyderiusz musiał bronić swojej stolicy, Ticinum (obecnie Pawia), co zakończyło się oblężeniem trwającym do czerwca 774 roku. W zamian za życie swoich żołnierzy, Dezyderiusz poddał miasto.
Detronizacja i zesłanie
W 774 roku Dezyderiusz został zdetronizowany przez Karola Wielkiego, który przejął koronę Longobardów. W 781 roku koronę przekazał swojemu synowi, Pepinowi. Dezyderiusz wraz z rodziną został zesłany jako więzień do Francji, prawdopodobnie do opactwa w Corbie lub do klasztoru w Liège.
