Dzisiaj jest 24 stycznia 2025 r.
Chcę dodać własny artykuł
Reklama

Antypsychiatria

Chcę dodać własny artykuł

Antypsychiatria

Antypsychiatria jest ruchem społecznym i intelektualnym, który kwestionuje skuteczność i etykę leczenia psychiatrycznego, argumentując, że często jest ono bardziej szkodliwe niż pomocne. Aktywiści podnoszą zagadnienia dotyczące filozofii i etyki psychiatrii, zwracając uwagę na stosowanie technik o niskiej skuteczności oraz dużej szkodliwości.

Historia

Ruch antypsychiatryczny ma swoje korzenie w pracach takich myślicieli jak Gregory Bateson, Michel Foucault i Herbert Marcuse. W latach 60. XX wieku psychiatra David Cooper jako pierwszy użył terminu „antypsychiatria”, a Thomas Szasz podkreślał, że choroba psychiczna nie jest rzeczywistym stanem, lecz narzędziem społecznym.

Główne poglądy antypsychiatrii

  • Umysł nie jest organem cielesnym, więc nie może być chory.
  • Subiektywne zaburzenia psychiczne nie mogą być w pełni zrozumiane przez metody naukowe.
  • Zaburzenia psychiczne są najlepiej wyjaśniane przez czynniki społeczne, etyczne lub polityczne.
  • Etykietowanie jednostek jako „chore” jest narzędziem społecznym do utrzymania stabilności.
  • Terapia lekami i hospitalizacja mogą być szkodliwe.

Stosunek do psychiatrii

Antypsychiatrzy, w tym Thomas Szasz, uważają psychiatrię za pseudonaukę. Szasz krytycznie oceniał psychiatrię w swojej książce „The Myth of Mental Illness” (1960), argumentując, że nie spełnia standardów naukowych.

Znaczenie ruchu

Chociaż wiele z poglądów antypsychiatrii nie zostało potwierdzonych naukowo, ruch ten wpłynął na zmiany w organizacji psychiatrii oraz na podejście do pacjentów, zwracając uwagę na kwestie etyczne i prawne związane z opieką psychiatryczną. W Polsce zmiany te zostały uwzględnione w Ustawie o Ochronie Zdrowia Psychicznego w 1994 roku.

Przedstawiciele

Najważniejszymi postaciami ruchu antypsychiatrii są: Thomas Szasz, Erving Goffman, Ronald David Laing, Giorgio Antonucci i David Cooper. Ruch podkreśla znaczenie prewencji oraz samodzielnej higieny psychicznej.

Antypsychiatria w kulturze

  • Lot nad kukułczym gniazdem – powieść Kena Keseya (1962) i jej ekranizacja.
  • Szpital przemienienia – film Edwarda Żebrowskiego (1978) na podstawie powieści Stanisława Lema.
  • Kuracja – spektakl Teatru Telewizji w reżyserii Wojciecha Smarzowskiego (2001), na podstawie powieści Jacka Głębskiego.