Spirala logarytmiczna
Spirala logarytmiczna, znana również jako spirala równokątna, to krzywa, która przecina wszystkie półproste wychodzące z ustalonego punktu (biegunu) pod stałym kątem. Opisana po raz pierwszy przez Albrechta Dürera w 1525 roku, spirala była później badana przez Kartezjusza i Jacoba Bernoulliego, który nazwał ją „cudowną spiralą”. W przeciwieństwie do spirali Archimedesa, odległości między zwojami spirali logarytmicznej rosną w postępie geometrycznym.
Równania opisujące spiralę
Współrzędne biegunowe spirali logarytmicznej można opisać równaniami:
W układzie kartezjańskim równania parametryczne mają postać:
Własności spirali logarytmicznej
- Dla spirala zbliża się asymptotycznie do bieguna, podczas gdy dla zwoje rosną nieograniczenie.
- Stosunek pochodnej promienia do promienia jest stały i równy współczynnikowi wykładnika: .
- Współczynnik określa szybkość skręcania spirali oraz kąt między spiralą a promieniami z bieguna: .
- Wartość odpowiada za wielkość spirali oraz jej położenie względem bieguna.
- Odległość między pętlami spirali rośnie w postępie geometrycznym.
- Można okrążyć biegun dowolną liczbę razy, nie dochodząc do niego, a droga do bieguna jest skończona.
Spirale logarytmiczne w przyrodzie
Spirala logarytmiczna występuje w wielu zjawiskach naturalnych, takich jak:
- Droga owadów do źródła światła, gdzie owady utrzymują stały kąt w stosunku do światła.
- Ramiona galaktyk spiralnych, jak Droga Mleczna, które mają kąt około 12°.
- Ramiona cyklonów tropikalnych, takich jak huragany.
- Muszle mięczaków, które przyjmują spiralny kształt w wyniku algorytmu geometrycznego.
Spirala logarytmiczna jest zatem nie tylko interesującym obiektem matematycznym, ale także powszechnie występującym wzorem w naturze.