Postmodernizm w polskiej architekturze
Postmodernizm w architekturze w Polsce pojawił się na przełomie lat 80. i 90. XX wieku, jednak wpływy nowoczesnych prądów w architekturze sakralnej zaczęły być widoczne już w połowie lat 70. W tym okresie krytykowano typowe projekty budowlane, a w urbanistyce poszukiwano przestrzeni nawiązujących do tradycyjnych układów.
W latach 80. zaczęto budować tzw. plomby, które wypełniały luki w istniejącej zabudowie miejskiej, poprawiając wykorzystanie infrastruktury oraz estetykę przestrzeni. Te nowe obiekty często odnosiły się do tradycyjnych form architektonicznych, nie będąc jednak ich bezpośrednim nawiązaniem.
Po 1989 roku architektura postmodernistyczna w Polsce rozkwitła. Powstały obiekty komercyjne, takie jak kina i centra handlowe, które łączyły funkcjonalność z dekoracyjnymi elementami. Równocześnie projektowano budynki o przemyślanej formie, które harmonijnie wpisywały się w kontekst urbanistyczny.
Współczesne nurty w polskiej architekturze
W polskiej architekturze obecnych jest kilka nurtów, w tym:
- Nostalgiczny: Dąży do przywrócenia tradycyjnych form architektonicznych, widoczny w rekonstrukcji historycznych dzielnic.
- Neomodernistyczny: Szczególnie silny w Krakowie i Warszawie.
Wybrane przykłady architektury postmodernistycznej w Polsce
- Kościół św. Ducha we Wrocławiu (1973–1985)
- Kościół Wniebowstąpienia Pańskiego w Warszawie (1980–1985)
- Siedziba Biblioteki Śląskiej w Katowicach (1989)
- Centrum Handlowe Silesia City Center w Katowicach (2005)
- Muzeum Sztuki i Techniki Japońskiej „Manggha” w Krakowie (1994)
- Biblioteka Uniwersytecka w Warszawie (1994–1999)
- Biurowiec Metropolitan w Warszawie (2003)
- Filharmonia Łódzka im. Artura Rubinsteina (2004)
Przedstawiciele współczesnej architektury w Polsce
- Bulanda Mucha Architekci
- JEMS Architekci
- Marek Budzyński
- Romuald Loegler
- Stanisław Fiszer
- Stefan Kuryłowicz
- Wojciech Jarząbek
Bibliografia
Karol Kurnicki, [Postmodernizm albo logika kulturowa polskiej przestrzeni], Autoportret nr 4 (63) 2018.
Izabela Cichońska, Karolina Popera, Kuba Snopek, Architektura VII dnia, Fundacja Bęc Zmiana, Wrocław 2016.
