Mienie zabużańskie
Mienie zabużańskie to termin odnoszący się do własności pozostawionej przez Polaków, którzy zostali przymusowo wysiedleni w latach 1944–1952 z terenów, które przed II wojną światową należały do Polski. Wysiedlenie odbyło się na podstawie układów republikańskich z 1944 roku, które przewidywały zwrot wartości mienia pozostawionego „za Bugiem” przez rząd polski.
Odszkodowania dla Zabużan
Odszkodowania dla osób wysiedlonych, zwanych Zabużanami, były w większości realizowane w latach 40. i 50. XX wieku. Przyjmowały one formę zaliczenia wartości mienia na poczet zakupu nowych nieruchomości od Skarbu Państwa lub opłat za użytkowanie wieczyste. Niestety, z powodu niewystarczających zasobów nieruchomości oraz skomplikowanego systemu przetargowego, nie wszystkie odszkodowania zostały wypłacone. Szacuje się, że w 2005 roku około 80 tys. osób (wysiedleńców lub ich spadkobierców) nadal oczekiwało na odszkodowanie.
Ustawa z 2005 roku
Aby rozwiązać problem odszkodowań za mienie zabużańskie, 8 lipca 2005 roku uchwalono ustawę o realizacji prawa do rekompensaty za pozostawione nieruchomości. W myśl tej ustawy, odszkodowania ograniczono do 20% ich pierwotnej wartości, a brak było górnego limitu kwotowego. Poprzednia ustawa z 2003 roku przewidywała zwrot do 15% wartości, jednak została uznana przez Trybunał Konstytucyjny za sprzeczną z Konstytucją RP. Termin zgłaszania roszczeń o odszkodowanie wyznaczono na 31 grudnia 2008 roku.
Aktualne możliwości dla Zabużan
Obecnie Zabużanie mają możliwość uzyskania nie tylko zaliczenia wartości pozostawionych nieruchomości na poczet zakupu nowych, ale także świadczenia w gotówce.