Kolonoskopia
Kolonoskopia to procedura diagnostyczna, która umożliwia ocenę dolnego odcinka przewodu pokarmowego, szczególnie jelita grubego. Polega na wprowadzeniu przez odbyt kolonoskopu — giętkiego instrumentu zakończonego kamerą, który przesyła obraz na monitor. Dzięki tej metodzie możliwe jest nie tylko diagnozowanie, ale także pobieranie wycinków do badań histopatologicznych oraz wykonywanie drobnych zabiegów, takich jak usuwanie polipów.
Wyróżniamy dwa główne typy kolonoskopii:
- Diagnostyczna – służy do identyfikacji problemów zdrowotnych.
- Terapeutyczna – pozwala na leczenie schorzeń, takich jak usuwanie polipów czy hamowanie krwawień.
Wskazania do kolonoskopii diagnostycznej
- podejrzenie raka jelita grubego
- biegunka o niejasnej etiologii
- podejrzenie nieswoistego zapalenia jelit (np. choroba Leśniowskiego-Crohna)
- podejrzenie zaburzeń wchłaniania
- badania przesiewowe w kierunku polipów i wczesnych postaci raka jelita grubego
Alternatywą dla tradycyjnej kolonoskopii diagnostycznej jest wirtualna kolonoskopia, która jest mniej inwazyjna.
Kolonoskopia terapeutyczna
- usuwanie polipów
- hamowanie krwawień
- usuwanie ciał obcych
- poszerzanie zwężeń
- dekompresja megacolon toxicum
Przygotowanie do badania
Aby przeprowadzić kolonoskopię, pacjent musi odpowiednio przygotować jelita, co zazwyczaj obejmuje:
- głodówkę w przeddzień badania
- stosowanie wlewów oczyszczających (lewatywa) lub doustnych środków przeczyszczających (np. Fortrans)
Podczas badania do jelita wprowadzany jest gaz pod ciśnieniem, co ułatwia wprowadzenie kolonoskopu oraz uwidocznienie stanu jelita. Ze względu na ból, który może towarzyszyć badaniu, zaleca się przeprowadzanie go w znieczuleniu ogólnym lub sedacji, co również pozwala na zachowanie kontaktu z pacjentem. W Polsce jedynie 64% kolonoskopii wykonuje się w analgosedacji. Badanie zazwyczaj odbywa się w pozycji leżącej na boku.
