Stosunek pracy
Stosunek pracy to prawna więź między pracownikiem a pracodawcą, w której pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy w określonym miejscu i czasie, a pracodawca do wypłaty wynagrodzenia. W Polsce regulacje dotyczące stosunku pracy zawarte są głównie w Kodeksie pracy.
Cechy stosunku pracy
Stosunek pracy może być nawiązany na podstawie różnych form, w tym:
- Umowa o pracę (czas określony, nieokreślony, zastępstwo, praca na czas wykonania określonej czynności)
- Powołanie (np. skarbnik gminy, dyrektor instytucji kultury)
- Wybór (np. wójt, burmistrz)
- Mianowanie (np. urzędnicy, nauczyciele)
- Spółdzielcza umowa o pracę (członkowie spółdzielni pracy)
Nie jest tożsamy z umowami cywilnoprawnymi, takimi jak:
- Umowa zlecenia
- Umowa o dzieło
- Umowa agencyjna
W 2002 roku wprowadzono zmiany w Kodeksie pracy, które uniemożliwiły zastępowanie umowy o pracę umowami cywilnoprawnymi w sytuacji, gdy pracownik wykonuje pracę pod kierownictwem pracodawcy w ustalonych godzinach.
Obowiązki pracodawcy
Pracodawca ma szereg obowiązków wobec nowo zatrudnionych pracowników, w tym:
- Zapewnienie bezpieczeństwa i higieny pracy (szkolenie BHP)
- Zapoznanie z regulaminem oraz zasadami pracy
- Przeprowadzenie badań lekarskich
- Prowadzenie akt osobowych pracownika
- Obowiązek ubezpieczenia zdrowotnego i społecznego
- Pobieranie zaliczek na podatek dochodowy
Przychód ze stosunku pracy
Przychód ze stosunku pracy to wpływy finansowe uzyskiwane przez pracownika z tytułu wykonywania pracy. Obejmuje wynagrodzenie, świadczenia w naturze oraz inne wartości materialne. Zgodnie z ustawą o podatku dochodowym od osób fizycznych, wszystkie wypłaty pieniężne i ekwiwalenty za świadczenia są traktowane jako przychód. Może on również stanowić podstawę opodatkowania w różnych formach, w tym ryczałtem.
