Rozwój książki japońskiej
Historia książki japońskiej jest nierozerwalnie związana z książką chińską, z której czerpała zarówno techniki, jak i treści. Chińskie pismo i metody druku miały duży wpływ na rozwój piśmiennictwa w Japonii.
Historia form książkowych
Chińska kaligrafia datuje się na XVIII-XII w. p.n.e., a pismo zostało ponoć wynalezione przez Cangjie. Adaptacja chińskich znaków, znanych jako kanji, w Japonii rozpoczęła się pod koniec IV wieku. W VII wieku mnisi buddyjscy przybyli z Chin, co przyspieszyło wprowadzenie kanji jako oficjalnego systemu pisma w Japonii.
Pojawienie się papieru w Chinach miało miejsce około II w. n.e., a w Japonii zwoje, znane jako kansubon, zaczęły być używane od V wieku. Zwoje miały swoje ograniczenia:
- były podatne na uszkodzenia przy rozwijaniu i zwijaniu,
- trudno było odnaleźć potrzebne fragmenty,
- miały ograniczoną ilość zawartych informacji.
W odpowiedzi na te wady, Japończycy stworzyli książki w formie harmonijki (orihon) oraz książki motylkowej (detchōsō), która była bardziej funkcjonalna, ale wciąż narażona na uszkodzenia.
Wprowadzenie nowoczesnych form książek
W XIV wieku pojawiła się książka o łączeniu kieszeniowym (fukuro-toji), która stała się najbardziej popularną formą książki w Japonii. Dzięki prostemu złożeniu kart, eliminowała problemy z drukowaniem dwustronnym. W okresie Edo (1600-1867) około 90% książek w Japonii było drukowanych w tej formie.
Rozwój książek w Japonii był ściśle związany z drukarstwem, które było w rękach mnichów buddyjskich. Większość książek przed rokiem 1600 miała charakter religijny, głównie buddyjskie mantry. W późniejszym okresie Edo rosła umiejętność czytania wśród społeczeństwa, a drukarnie zaczęły produkować różnorodne książki, w tym filozoficzne, naukowe oraz powieści.
Okres Meiji i wpływ zachodni
W okresie Meiji (1868-1912) Japonia zaczęła przyjmować zachodnią technologię drukarską. Tradycyjne metody drukarskie nie były kompatybilne z nowymi, wymagającymi twardszego papieru. W rezultacie tradycyjne książki japońskie, takie jak fukuro-toji, zostały stopniowo zastąpione zachodnimi książkami składkowymi.
