„`html
Konstal 105N
Tramwaj Konstal 105N był produkowany w latach 1973–1979 przez zakłady Konstal w Chorzowie. Wprowadzenie nowoczesnej konstrukcji i lepszych parametrów eksploatacyjnych sprawiło, że wyróżniał się na tle innych polskich wagonów tramwajowych. Większość tramwajów 105N została skasowana lub przebudowana, a nieliczne zachowane egzemplarze funkcjonują jako wagony historyczne.
Geneza
Prace nad tramwajem 105N rozpoczęły się w 1970 roku, a jego prototyp zaprezentowano w 1973 roku. Po udanych testach produkcję seryjną rozpoczęto w listopadzie 1974 roku.
Nazwa
Nazwa 105N odnosi się do numeracji wagonów według norm polskich. Modyfikacje oznaczano literami dodawanymi na końcu nazwy.
Konstrukcja
105N to jednoczłonowy wagon silnikowy, wyposażony w cztery pary drzwi. Charakteryzował się nowoczesnym kanciastym nadwoziem oraz poprawioną mechaniką w porównaniu do starszych modeli. Zastosowano również większą liczbę okien i ekspozytory tablic liniowych.
Instalacja elektryczna i napęd
Tramwaj był wyposażony w cztery silniki elektryczne LTa-220 o mocy 41,5 kW, napędzające każdą oś. Układ rozruchowy oparty na rozruszniku bębnowym umożliwiał regulację napięcia zasilania.
Zalety
- Duża pojemność (136 miejsc, w tym 21 siedzących)
- Wydajne ogrzewanie i nowoczesne oświetlenie jarzeniowe
- Szybka wymiana pasażerów dzięki czterem drzwiom
Dostawy i eksploatacja
W latach 1975–1979 wyprodukowano 980 tramwajów 105N, które trafiły do wielu miast, w tym Warszawy, Krakowa, Gdańska i Szczecina. Większość wagonów została później zmodernizowana na typ 105Na lub skasowana.
Miasta eksploatacji
- Bydgoszcz: Pierwsze wagony dotarły w 1977 roku, przekształcone na 805Na.
- Gdańsk: Wprowadzono 76 wagonów, z których większość została przebudowana na 105Na.
- Kraków: 164 wagony 105N dostarczono w latach 1975–1979, obecnie wszystkie są przebudowane.
- Warszawa: Otrzymała 100 sztuk tramwajów 105N, które były eksploatowane do 2007 roku.
- Szczecin: Eksploatacja rozpoczęła się w 1975 roku, z późniejszymi modernizacjami.
Podsumowanie
Tramwaje 105N były nowoczesnym rozwiązaniem w polskim transporcie tramwajowym lat 70. XX wieku. Choć większość z nich została zmodernizowana lub skasowana, ich wpływ na rozwój komunikacji miejskiej w Polsce pozostaje znaczący.
„`
