Hadar (Beta Centauri)
Hadar, znana również jako Beta Centauri, to druga najjaśniejsza gwiazda w gwiazdozbiorze Centaura oraz jedenasta najjaśniejsza gwiazda nocnego nieba, z obserwowaną wielkością gwiazdową wynoszącą 0,61. Oddalona o około 390 lat świetlnych od Słońca, ma wielkość absolutną równą −4,78.
Nazwa
Tradycyjna nazwa Hadar pochodzi od arabskiego słowa oznaczającego „ziemia”. W przeszłości nazwy Hadar i Wezen były mylnie przypisywane różnym gwiazdom w gwiazdozbiorach Centaura, Gołębia i Wielkiego Psa. Międzynarodowa Unia Astronomiczna rekomenduje stosowanie nazwy Hadar dla tej gwiazdy.
Charakterystyka obserwacyjna
Hadar, obok Alfa Centauri, jest nazywana „wskaźnikiem południa”, co ułatwia lokalizację południowego bieguna niebieskiego. Biegun ten znajduje się blisko linii łączącej Hadar i Achernara, co czyni ją istotnym punktem orientacyjnym na niebie.
Charakterystyka fizyczna
Hadar jest gwiazdą potrójną. Składnik A to układ spektroskopowo podwójny z dwoma gwiazdami typu B1, które obiegają wspólny środek masy. Ich pełny obieg trwa 357 dni. Obie gwiazdy mają masy około 14,7 razy większe od Słońca i promienie równe 9 promieniom Słońca. Istnieje możliwość, że jedna z nich jest gwiazdą zmienną typu Beta Cephei.
Wokół tego układu krąży składnik B, który jest oddalony o co najmniej 120 au i ma okres orbitalny wynoszący co najmniej 225 lat. Składnik B to gwiazda typu B o wielkości 3,95. Hadar jest widoczna jedynie z południowej półkuli, co sprawia, że nie można jej obserwować z terenów Polski.
