Waga – definicja i rodzaje
Waga jest przyrządem służącym do pomiaru masy ciał, wykorzystującym siłę ciążenia. Działa na zasadzie równoważenia sił lub zjawisk fizycznych. W prostych wagach szalkowych jedną siłą jest ciężar ciała, a drugą – ciężar odważników lub inna wyskalowana siła.
W zależności od konstrukcji, wyróżniamy różne typy wag, w tym:
- waga kuchenna – do pomiaru masy produktów, umożliwiająca uwzględnienie masy opakowania (tary)
- waga sklepowa – w wersji elektronicznej, często połączona z kasą fiskalną, podlegająca kontroli prawnej dla ochrony konsumentów
- waga sprężynowa – np. wędkarska
- waga samochodowa – montowana w jezdni do ważenia pojazdów
- waga laboratoryjna – wyspecjalizowana do precyzyjnych pomiarów
- wagi przemysłowe – często automatyczne, stosowane w dozowaniu produktów masowych
- waga osobowa – używana do kontroli ciężaru ciała, np. w celach medycznych lub sportowych
W laboratoriach stosuje się różne konstrukcje wag precyzyjnych, z najpopularniejszymi wagami elektronicznymi, które działają na zasadzie pomiaru kąta skręcenia włókna kwarcowego.
Podział wag laboratoryjnych
Wagi laboratoryjne dzielimy według dokładności i nośności:
- waga techniczna – dokładność do 100 mg, nośność do 10 kg
- waga analityczna – dokładność do 10 mg, nośność do 1 kg
- waga półmikroanalityczna – dokładność do 1 mg, nośność do 1 kg
- waga mikroanalityczna – dokładność do 100 μg, nośność do 100 g
- waga ultramikroanalityczna – dokładność do 10 μg, nośność do 10 g
Historia wag
Wagi szalkowe są znane od starożytności, a w 1945 roku szwajcarski wynalazca dr Erhard Mettler skonstruował pierwszą wagę jednoszalkową. W starożytnej Grecji waga miała także znaczenie symboliczne, odnosząc się do bezstronności w osądach oraz do winy w sprawach sądowych.
