Silnik turbośmigłowy
Silnik turbośmigłowy to typ napędu stosowanego w samolotach i śmigłowcach, który wykorzystuje turbinę gazową do napędu zewnętrznego śmigła. W porównaniu do silników turboodrzutowych, silniki te generują mniej energii, co sprawia, że ich rola w napędzaniu statku powietrznego jest ograniczona.
Budowa i zasada działania
Silnik turbośmigłowy składa się z następujących elementów:
- wlot powietrza
- sprężarka
- komora spalania
- turbina
- dysza
Powietrze wchodzi do silnika, gdzie jest sprężane przez sprężarkę. Następnie, w komorze spalania, do sprężonego powietrza dodawane jest paliwo, które jest następnie spalane. Gorące spaliny napędzają turbinę, z której część mocy jest wykorzystywana do napędu sprężarki, a reszta przekazywana jest do śmigła za pomocą przekładni. Spaliny rozszerzają się w dyszy, gdzie ich ciśnienie wyrównuje się z atmosferycznym.
Wydajność i zastosowanie
Silniki turbośmigłowe charakteryzują się wysoką wydajnością przy niskich prędkościach przelotowych, co czyni je idealnymi dla małych samolotów poddźwiękowych. Z powodzeniem stosowane są w:
- samolotach szkolno-treningowych (np. PZL-130 Orlik, Embraer Tucano)
- maszynach wojskowych i cywilnych (np. Lockheed L-188 Electra)
- samolotach z cechami STOL, jak An-28
Duże statki powietrzne, takie jak radzieckie Tu-95 i Tu-114, również wykorzystywały silniki turbośmigłowe. Silniki te cechują się małą masą, niższymi kosztami eksploatacji i wymagają mniej czasu na obsługę w porównaniu do silników tłokowych. Dodatkowo, są kompatybilne z tańszym paliwem, jak nafta, co sprawia, że wiele samolotów tłokowych zostało przystosowanych do napędu turbośmigłowego, np. PZL-106 Kruk.