Collegium Gostomianum
Collegium Gostomianum to jedna z najstarszych szkół średnich w Polsce, z siedzibą w Sandomierzu. Założone w 1602 roku przez Hieronima Gostomskiego i rodzinę Bobolów jako kolegium jezuickie, od 1773 roku funkcjonuje jako szkoła świecka.
Historia
Kolegium jezuickie (1602-1773)
Collegium zostało ufundowane przez Hieronima Gostomskiego, a jego budowa trwała od 1604 do 1615 roku, pod kierunkiem ks. Michała Hintza. Nauka rozpoczęła się w 1610 roku w klasach gramatycznych. Program nauczania obejmował język łaciński, grecki, a także katechizm i historię. W 1712 roku otwarto szkolną drukarnię, która wydawała podręczniki i inne publikacje.
Szkoła świecka (po 1773 roku)
Po kasacie zakonu jezuickiego, w 1773 roku, budynek stał się szkołą świecką. W kolejnych latach szkoła zmagała się z problemami finansowymi i zniszczeniami podczas wojen napoleońskich. W latach 1820-1826 budynki odbudowano, a w XIX wieku działalność edukacyjna była poddana rusyfikacji. Po 1918 roku, po odrodzeniu Polski, szkoła zmierzyła się z nowymi wyzwaniami, takimi jak walka z analfabetyzmem.
Architektura
Collegium Gostomianum składa się z sześciu kondygnacji, w tym trzech poniżej poziomu gruntu, i zachowało pierwotny układ przestrzenny oraz unikalną eliptyczną klatkę schodową. Projekt budynku powstał w Rzymie. Collegium jest jednym z najważniejszych zabytków Sandomierza, świadkiem intelektualnej przeszłości miasta.
Confraternitas Gostomianum
Stowarzyszenie absolwentów Collegium powstało 7 października 1990 roku. Jego celem jest wspieranie rozwoju I Liceum Ogólnokształcącego. Jubileusz 400-lecia szkoły w 2002 roku zgromadził licznych gości i absolwentów.
Pomnik historii
22 listopada 2017 roku Collegium Gostomianum zostało wpisane na listę pomników historii, co podkreśla jego znaczenie dla dziedzictwa kulturowego Polski. Obszar ten obejmuje również inne zabytki Sandomierza.
Współczesność
Obiekt został poddany remontowi i obecnie funkcjonuje jako I Liceum Ogólnokształcące w Sandomierzu, osiągając wysokie wyniki w rankingach szkół średnich.
Od 2020 roku dyrektorem jest Joanna Pieronkiewicz-Szpernal, która objęła stanowisko po 15-letniej kadencji Krzysztofa Zielińskiego.
